Van 18 mei tot en met 3 juni 2009 is in opdracht van de gemeente Hoorn door Archeologie Hoorn een Inventariserend Veldonderzoek (IVO) door middel van proefsleuven uitgevoerd op het Oostereiland. Het Oostereiland is een kunstmatig aangelegd eiland uit de 17de eeuw dat is gelegen in het historische havengebied van Hoorn. De sporen die tijdens het archeologische onderzoek zijn aangetroffen, zijn ingedeeld in vijf fasen. Fase 0 beslaat de periode voor de aanleg van het eiland. De aanleg van het Oostereiland tussen 1649 en 1654 wordt gevat onder fase 1. Fase 2 beslaat de periode dat het Oostereiland door particulieren werd gebruikt, tussen 1655 en 1692. Fase 3 is de fase waarin het Oostereiland een maritiem-militaire functie had, namelijk tussen 1692 en 1817. Tijdens fase 4 had het Oostereiland een functie als deterneringsoord en gevangenis. Hierbij wordt een onderscheid gemaakt in fase 4a (Bedelaarshuis 1817-1828), fase 4b (Huis van Correctie 1828-1886) en fase 4c (Rijkswerkinrichting 1886-1933). Fase 5 is tot slot de meest recente periode die aanvangt na sluiting van de Rijkswerkinrichting in 1933. Op basis van de aangetroffen sporen kan worden gesteld dat de bodemopbouw ter plekke van de proefsleuven nagenoeg onverstoord is. Slechts de ingraving van een aantal kabels en leidingen in werkput 1 heeft voor een lokale verstoring van de bovenste bodemlagen gezorgd. De sporen en vondsten zijn goed geconserveerd door de natte omstandigheden. In het aanplempingspakket zijn hierdoor bijvoorbeeld organische resten als leer, hout en bot uitstekend bewaard gebleven. Ook de trekbalkconstructie uit het midden van de 17de eeuw was onaangetast. De bodemopbouw van het Oostereiland en de constructies die te koppelen zijn aan de aanleg hebben een hoge archeologische waarde. Het Oostereiland is het enige kunstmatige eiland in Nederland dat is aangelegd in volle zee. Als internationale parallel uit dezelfde periode kan slechts Dejima voor de kust van Nagasaki worden genoemd. Over de manier waarop het Oostereiland is aangelegd, bestaan nog veel vragen. Door het gebrek aan historische bronnen omtrent de aanleg van het eiland, is archeologisch vervolgonderzoek van belang. Toekomstige werkzaamheden op het eiland die een verstoring van de bodem als gevolg zullen hebben, dienen dan ook vooraf te worden gegaan door archeologisch onderzoek.