In september 2016 zijn in opdracht van Bosgroep Zuid-Nederland diverse natuurherinrichtingsmaatregelen ter hoogte van het Moerkotven te Veldhoven archeologisch begeleid door RAAP. Omdat het plangebied binnen de grenzen valt van een beschermd archeologisch monument moet voor elke ingreep, dieper dan 0 cm –Mv een vergunning aangevraagd worden bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Bij de huidige graafwerkzaamheden is de minerale bodem ongeroerd gebleven. Dieper dan het oorspronkelijke maaiveld mocht namelijk niet ontgraven worden. De aanpak van het archeologisch onderzoek is vooraf afgestemd met dhr. F. Brounen van de RCE (Janssens, 2016).
Toterfout / Halfmijl is vooral bekend om zijn grafheuvelnecropool uit de Bronstijd. Tot nu toe zijn er nog geen sporen van nederzettingen aangetroffen. Huisplaatsen worden verwacht onder het huidige bos. De mens was echter niet alleen actief op de hogere delen van het landschap. Mogelijk is het ven destijds onder meer gebruikt als drenkplaats voor het vee of als plek waar rituele deposities hebben plaatsgevonden. De archeologische begeleiding heeft geen archeologische vindplaatsen opgeleverd. Wel zijn er aanwijzingen aangetroffen dat er in het verleden turf is gestoken en dat er op het ven is gevist. De eerste aanwijzing is het toponiem Moerkotven, zoals het Halfmijlsven ook wordt genoemd. Het tussenvoegsel ‘kot’ verwijst waarschijnlijk naar het woordje klot wat turf betekent. Een tweede aanwijzing zijn de tijdens de archeologische begeleiding aangetroffen karrensporen, die haaks op het ven zijn georiënteerd. Mogelijk zijn het rijsporen van een door een paard of os getrokken klotkar, die was gevuld met turf. Zeker is dat het Halfmijlsven is gebruikt als visvijver. Begin vorige eeuw maakte het ven nog onderdeel uit van de Postelse Weijer. Het woordje Weijer staat synoniem voor visvijver. Het was de Abdij van Postel die de visvijver heeft aangelegd. Ook de vondst van twee loden kralen in de baggerspecie zijn directe aanwijzigingen dat er op het ven is gevist. De kralen werden destijds gebruikt als netverzwaring. Door het gebruik van netverzwaringen sloot het visnet goed aan op de bodem waardoor vis niet kon ontsnappen.
Uit het onderzoek blijkt dat de venbodem zodanig is aangetast dat niet langer archeologische en botanische resten in het ven worden verwacht. Op de flanken van het ven zijn evenmin archeologische vondsten of sporen aangetroffen. In het ven en de oeverzone worden geen archeologische resten meer verwacht. De verstoring van de venbodem en de aangetroffen opgebrachte leemlaag hebben te maken met eerdere ecologische herinrichtingswerkzaamheden. Voor de zones waar de verschraling en het verondiepen van de sloot heeft plaatsgevonden, is de laag, waarin archeologische sporen aanwezig kunnen zijn, niet bereikt. Op basis van gustboringen, die op deze locaties zijn gezet, lijkt de bodemopbouw intact. Dit betekent dat in de ondergrond nog ongestoorde archeologische resten aanwezig kunnen zijn.
Op basis van de resultaten van de archeologische begeleiding gelden de volgende aanbevelingen voor eventueel toekomstige bodemingrepen: 1. Gezien de tijdens de begeleiding aangetroffen verstoorde bodems ter hoogte van het ven, gelden hier geen restricties meer ten aanzien van archeologie; 2. Het wordt aanbevolen om de hoge verwachting te handhaven voor de directe omgeving van de sloot en de plaglocaties.
