In opdracht van Geofoxx heeft RAAP in mei 2017 een verkennend booronderzoek uitgevoerd in plangebied kasteel Oud-Herlaer, gemeente Sint-Michielsgestel. Het doel van dit onderzoek was het verkrijgen van inzicht in de breedte en diepte van de voormalige gracht rond kasteel Oud Herlaer en bepalen of er nog oude lagen/vullingen in de gracht aanwezig zijn. Het onderzoek is uitgevoerd omdat een sanering van de gracht is gepland.

Het veldonderzoek bestond uit een verkennend booronderzoek. Om te bepalen hoe de geplande sanering het beste kon worden uitgevoerd, welk vulmateriaal in de gracht aanwezig is en of er mogelijk nog sprake is van een andere vervuiling van het slib in de gracht en welke kosten aan de sanering verbonden zijn, was het noodzakelijk om de breedte en diepte van de gracht vast te stellen. In dit kader zijn zes smalle sleuven (proefsleuven 1 t/m 6) gegraven tot juist boven het archeologisch niveau. Onderhavig onderzoek was niet als archeologisch proefsleuvenonderzoek bedoeld en is ook niet archeologisch begeleid. Wel bood het onderzoek de mogelijkheid om door middel van grondboringen archeologische informatie te verzamelen over de omvang en opbouw van de gracht. Dit onderzoek heeft plaatsgevonden middels het verkennend booronderzoek. Op sommige plekken zijn één of twee boringen in het verlengde van de proefsleuven gezet, om zodoende meer grip te krijgen op het natuurlijke landschap en de randzone van de gracht.

Er zijn indirecte aanwijzingen om te veronderstellen dat Oud-Herlaer uit de 11e-12e eeuw dateert en dat het van oudsher een motteburcht betreft. Daarmee zou het één van de oudste kastelen in Zuid-Nederland zijn. Zeer waarschijnlijk liep de gracht volledig rondom het mottelichaam. De gracht heeft een breedte die uiteenloopt van ongeveer 16 tot 38 meter. Mogelijk is de gracht op een gegeven moment verplaatst en zijn in sommige proefsleuven twee grachten aangesneden. De diepte van de gracht loopt uiteen van 1,7 tot 3,1 m -Mv. De opvulling van de gracht is divers bestaat uit humeus zand, klei en veen. Het lijkt erop dat de oude lagen, onder de opvulling uit 1979, nog intact zijn. Het is echter niet duidelijk in welke mate de kasteelgracht is onderhouden en hoe oud de opvullingslagen zijn.