In december 2009 en januari 2010 is in opdracht van RvR te Maastricht door Ingenieursbureau Oranjewoud BV een inventariserend veldonderzoek uitgevoerd (karterende fase) voor een locatie aan de Sint Jorisweg te Horst (gemeente Horst aan de Maas, provincie Limburg).
De aanleiding voor het archeologisch onderzoek is de toekomstige ontwikkeling van één woning op deze locatie (1500 m2). De geplande bodemverstorende werkzaamheden die gepaard gaan met de voorgenomen aanleg van de woningen kunnen eventueel aanwezige archeologische waarden in de bodem verstoren of vernietigen. Voor de bouw van de woning is een bestemmingsplanprocedure nodig. Archeologie is één van de aspecten die in het kader hiervan moet worden onderzocht. Een archeologisch onderzoek dat in dit kader plaatsvindt, past als onderzoeksstrategie binnen de zogenaamde Archeologische Monumentenzorg (AMZ).
Voorafgaand aan het veldonderzoek is, eveneens door Ingenieursbureau Oranjewoud BV, een separaat archeologisch bureauonderzoek opgesteld1. Het plangebied ligt circa 75 m ten zuidwesten van een terrein met een hoge archeologische waarde (monumentnr. 16542). Het gaat hier om de oude dorpskern van Hegelsom. Daarnaast ligt het plangebied in een zone met een hoge trefkans op de aanwezigheid van archeologische waarden. Dit is met name gebaseerd op de aanwezigheid hoge enkeerdgronden (volgens de Bodemkaart van Nederland - ook wel plaggendek of es genoemd). In het uitgevoerde bureauonderzoek werd geconcludeerd dat binnen het plangebied archeologische vindplaatsen kunnen worden aangetroffen uit de periode Laat-Paleolithicum tot en met de Nieuwe Tijd. Op basis van deze verwachting is een vervolgonderzoek geadviseerd in de vorm van een inventariserend veldonderzoek (karterende fase).
Volgend op het bureauonderzoek heeft in december 2009 een karterend booronderzoek plaatsgevonden. In het plangebied zijn 6 boringen gezet, met een edelmanboor met een diameter van 15 cm. Archeologisch relevante lagen zijn gezeefd op een zeef met een maaswijdte van 4 mm.
Tijdens het veldonderzoek werd duidelijk dat in het plangebied geen sprake is van een dik plaggendek (hoge enkeerdgrond). De bodemopbouw binnen het plangebied bestaat uit een circa 35 cm dikke bouwvoor waaronder direct de C-horizont aanwezig is. In boring 1 is onder de bouwvoor een verrommelde laag van 15 cm aanwezig. Door (recente) ploegactiviteiten is de bodem hier verstoord geraakt. Hieronder is de C-horizont aanwezig.
Op basis van het bureauonderzoek luidde de verwachting dat er een hoge kans was om archeologische waarden aan te treffen - mits sprake was van een intact bodemprofiel. Deze hoge verwachting (voor de perioden Laat Paleolithicum - Nieuwe Tijd) hing onder andere samen met de aanwezigheid van een plaggendek ter plaatse van het plangebied. In de boringen is echter geen plaggendek aangetroffen. Ook zijn geen archeologische indicatoren aangetroffen. Het vermoeden bestaat dat in het verleden het plangebied is afgegraven tot op de C-horizont waarna een deel van de bouwvoor / plaggendek is teruggebracht. Eventuele archeologische sporen / vindplaatsen zullen bij het afgraven van de bodem grotendeels verloren zijn gegaan.
Geadviseerd wordt om het plangebied voor wat betreft archeologie vrij te geven.
