De aanleiding voor het onderzoek is de geplande nieuwbouw van twee stadsvilla’s op de hoek Boterstraat – Herenstraat te Wageningen. Het te onderzoeken perceel staat aangetekend als beschermd monument. Deze monumentenstatus is gebaseerd op het feit dat hier tot 1972 huis Torck stond en dat zich hier mogelijk nog restanten van de middeleeuwse stadsmuur bevinden. Door de nieuwbouw zullen eventueel aanwezige archeologische resten worden verstoord. Op basis van een bureauonderzoek, uitgevoerd door mw. drs. C.H. Peen, archeologisch beleidsmedewerker van de gemeente Wageningen, is door de gemeente Wageningen vastgesteld dat het terrein voorafgaand aan de bouwactiviteiten archeologisch onderzocht diende te worden. Dit onderzoek bestond uit een karterend booronderzoek en een archeologische opgraving waartoe aan Archaeological Research & Consultancy (ARC bv) door de gemeente Wageningen opdracht werd verleend.

Conclusie Tijdens de opgraving zijn duidelijke sporen van het historisch bekende huize Torck aangetroffen en kon de positie van de voormalige stadsmuur worden bepaald. Oudere structuren zijn op het eerste gezicht niet aanwezig, alhoewel de vondst van laatmiddeleeuwse scherven en sporen wel aangeeft dat deze plek al lang voor de bouw van huize Torck in gebruik is geweest. Ondanks haar geringe omvang heeft de opgraving nieuwe gegevens over de de middeleeuwse situatie opgeleverd. Bij het vrijleggen van de sporen van de stadsmuur in vlak 3 kwam aan het licht dat deze uitstulpingen bezat aan de binnenzijde. Waarschijnlijk gaat het hier om steunbeuren. Aan de noordzijde van vlak 3, zichtbaar in het noordprofiel, werd een greppel van middeleeuwse orgine aangetroffen die parallel liep aan de stadsmuur. Mogelijk gaat het hier om een greppel die het gewicht van de achter de stenen muur liggende aarden wal moest stabiliseren. Na de middeleeuwen, maar voorafgaand aan de bouw van huize Torck, is het terrein nog opgehoogd. Dit is te zien aan de lagen in het profiel die op de genoemde middeleeuwse greppel liggen. Deze lagen bevatten enkele stukken middeleeuws aardewerk, waaronder in de onderste laag het jongste materiaal, 14e/15e-eeuws steengoed, en zullen ergens na de 14e eeuw en de vóór de bouw van huize Torck in 1741 zijn opgebracht.

Aanbeveling Het huidige onderzoek heeft de archelogische waarde voldoende ontsloten, waardoor het terrein in principe kan worden vrijgegeven. De door de bomen ter plekke niet bereikbare terreindelen zijn dusdanig klein van omvang dat, gezien de resultaten van het opgegraven terrein, hier geen behoudenswaardige archeologische resten meer te verwachten zijn. Een definitief besluit hierover ligt echter bij de bevoegde autoriteit, in de vorm van de gemeente Wageningen.