Het Oer-IJ vormde tussen 800 en 150 voor Christus de meest noordwestelijke vertakking van de Rijn en mondde in de omgeving van Castricum in zee uit. Het oude estuariumgebied van het Oer-IJ kenmerkte zich door strandwallen, kwelders, wadden en uitgestrekte veenweiden. Deze publicatie beschrijft de samenhang tussen fysische geografie en landschapsinrichting in het voormalige estuarium van het Oer-IJ.

Het studiegebied wordt gevormd door het waterschap Castricummerpolder. Het onderzoek richt zich op de waterstaat, buurten, geesten en Herenwegen en de ontwikkelingen hiervan tussen 1600 en 1900. Uit deze studie blijkt een sterke invloed van de fysisch geografische gesteldheid op de inrichting van het landschap in de Castricummerpolder. Daar waar die invloed niet is aan te wijzen, hebben andere ontwikkelingen een rol gespeeld die voor een deel zijn gereconstrueerd. Deze studie kon naast het inzichtelijk maken van de relatie tussen de fysische-geografie en de landschapsinrichting ook de bestaande kennis over het waterschap, de bouwlandcomplexen en de Herenwegen aanscherpen.