In opdracht van de gemeente Tiel heeft RAAP Archeologisch Adviesbureau tussen 12 en 20 november 2012 een geologisch en inventariserend veldonderzoek door middel van boringen in het centrum van Tiel uitgevoerd. Hoofddoel van dit onderzoek was, bij wijze van pilotstudie, het verzamelen van basale empirische profielgegevens over de ondergrond van het Tielse centrum ten behoeve van het binnenstedelijk archeologisch onderzoeksbeleid. Centraal hierin stonden de reconstructie van de genese van de Linge en de landschappelijke ligging van Ottoons Zandwijk.
Een tweede specifiek doel was om meer gegevens te verzamelen over de locatiekeuze van de nederzetting Zandwijk (direct noordoostelijk van de binnenstad) in de Ottoonse tijd.
De resultaten van het onderzoek zijn zeer bemoedigend. De boringen hebben een schat aan nieuwe gegevens opgeleverd over de geologie en archeologie van het Tielse centrum. Zo is het bestaande beeld van de ligging van meandergordels rond het centrum van Tiel op belangrijke punten aangepast. Daarnaast is een beter begrip ontstaan van de jongste genese van de Linge in de binnenstad.
Voor wat betreft het tweede specifieke onderzoeksdoel: in Zandwijk is inderdaad een geul aangetroffen die lijkt te horen bij een crevasse tussen de meandergordels van de Linge en Bommel. Deze nieuwe visie behoeft wel enige toetsing door middel van aanvullende boringen.
Op het terrein van de archeologie is duidelijk geworden dat zich tussen Zandwijk en Westeroyen een nederzettingsterrein bevindt met een vermoedelijke datering in de Late Middeleeuwen-Nieuwe tijd. Verder blijkt dat direct zuidelijk van de binnenstad eveneens een zone ligt met vondstlagen. De datering daarvan is niet duidelijk, maar een deels Ottoonse ouderdom kan niet worden uitgesloten. De profielen geven een samenhangend beeld van de opbouw van de Tielse binnenstad. Daaruit is (onder meer) af te lezen dat bewoningssporen uit de Romeinse tijd op een smal oeverwalrestant van een oudere Lingefase liggen en dat het agrarische nederzettingsdeel uit de Ottoonse tijd en het grootste deel van de Ottoonse burcht schijnbaar in een landschappelijke laagte liggen. De huidige hoogte van de binnenstad blijkt ontstaan te zijn door ophoging in de Late Middeleeuwen.
