Een grafveld uit de Romeinse tijd op de Ossenberg te Linne, gemeente Maasbracht

In paragraaf 2.2 is opgemerkt dat sommigen het grafveld op de Ossenberg koppelen aan de bewoning van de villa Maasbracht-Steenakker. Een belangrijk tegenargument is ook al genoemd, namelijk de toch wel wat grote afstand (maximaal 750 m) tussen beide vindplaatsen. Zelfs echter als het grafveld niet bij de villa van Maasbracht hoort, moeten we ons afvragen of het de begraafplaats van een andere villa is. Nu zijn er geen graven aangetroffen die direct zijn toe te schrijven aan bewoners van een villa. Men zou in dit geval bijvoorbeeld kunnen denken aan begravingen in een askist (‘sarcofaag’), onder een tumulus of binnen een ommuring, met een grafmonument of met een zeer groot aantal - tot enkele tientallen - bijgiften. Het is echter mogelijk dat de echt rijke graven van Linne nog niet zijn ontdekt, waarbij bovendien van belang is te beseffen dat de grafvelden van villae voor het grootste deel kunnen bestaan uit zeer onaanzienlijke graven. De uitvoering en uitrusting van de onderzochte graven van Linne geeft niet direct een indicatie voor de rijkdom of sociale positie van de bevolking. Het aantal bijgiften bijvoorbeeld kan zijn beïnvloed door factoren als het geslacht van de overledene, de datering (later in de Romeinse tijd neemt het aantal toe) of het ‘locale grafritueel’ (bijvoorbeeld de gewoonte al dan niet onverbrand, compleet aardewerk mee te geven). Een vergelijking met andere grafvelden in de regio, zoals Melick- Tonnedenhof, -Kennedysingel of Heel brengt suggereert mijns inziens niet direct significante verschillen, ofschoon Bogaers en later Bloemers Linne als een ‘arm’ grafveld zagen.

Is het objectief vaststellen van de ‘rijkdom’ van het grafveld op de Ossenberg als geheel uit praktische en theoretische overwegingen wellicht onmogelijk, wel is sprake van een aantal opmerkelijke zaken. In de eerste plaats lijkt het grafveld al vanaf het begin van de 1ste eeuw na Chr. in gebruik, afgaande op de aanwezigheid van verschillende Gallo-Belgische bekers. Een knikfibula en een stempel van Aquitanus verwijzen in ieder geval naar een pre-Flavische gebruiksfase. In de tweede plaats is er natuurlijk het zeer opmerkelijke graf 8. De resten van drie wijnamforen en twee olijfolieamforen lijken te duiden op een feest of dodenmaal met veel deelnemers en samen met de relatief vroege datering (Flavisch-begin 2de eeuw) geeft dit het spoor een elitair karakter. Een derde aanwijzing voor een bijzonder karakter van het grafveld is de inhoud van graf A. Niet zozeer het grote aantal potten is opvallend - dit is niet ongewoon voor een 3de eeuws graf - maar wel de aanwezige lanspunt. Deze is in verbinding te brengen met de jacht, typisch een bezigheid van villa-eigenaren en andere leden van de maatschappelijke bovenlaag. Tenslotte zijn er de laat-Romeinse begravingen. In de 4de en 5de eeuw is bewoning vaak geassocieerd met villa-terreinen, zelfs waar de stenen gebouwen uit de midden-Romeinse tijd al zijn vervallen; dit geldt bijvoorbeeld voor Maasbracht-Steenakker. De jongste graven van de Ossenberg mogen dus wellicht als een - zij het indirecte - aanwijzing worden opgevat voor een relatie met een villa in de directe omgeving, al dan niet die van Steenakker.

Al met al kan worden geconcludeerd dat het grafveld van Linne meer is dan een betrekkelijk arm grafveld en de status van archeologisch monument meer dan waard is. De archeologische begeleiding van 2001 heeft getoond dat in de omgeving van het monument ook nog graven te verwachten zijn. Tenslotte suggereren bepaalde aspecten dat het grafveld bij een villa hoort of dat in de bijbehorende nederzetting toch minstens lieden uit de maatschappelijke bovenlaag verbleven. Het is daarom belangrijk dat het bodemarchief van de enkeerdgronden rond de Ossenberg in de toekomst ongeschonden blijft of systematisch wordt onderzocht.

Identifier
DOI https://doi.org/10.17026/dans-xbk-3yqr
PID https://nbn-resolving.org/urn:nbn:nl:ui:13-xe-lwn3
Metadata Access https://easy.dans.knaw.nl/oai?verb=GetRecord&metadataPrefix=oai_datacite&identifier=oai:easy.dans.knaw.nl:easy-dataset:93416
Provenance
Creator Hiddink, H.A.
Publisher Data Archiving and Networked Services (DANS)
Contributor VUhbs archeologie
Publication Year 2018
Rights info:eu-repo/semantics/openAccess; License: http://creativecommons.org/licenses/by/4.0; http://creativecommons.org/licenses/by/4.0
OpenAccess true
Representation
Language Dutch; Flemish
Resource Type Dataset
Discipline Ancient Cultures; Archaeology; Humanities
Spatial Coverage (5.924 LON, 51.154 LAT); Linne-Ossenberg; Gemeente Maasgouw; Limburg