In maart 2020 heeft Antea Group een inventariserend veldonderzoek door middel van boringen, verkennende fase uitgevoerd op locatie 1351-1359 en 1371-1374, nabij Oosterwijtwerd in de gemeente Loppersum. De locatie maakt deel uit van het tracé van een geplande/in aanleg zijnde watertransportleiding tussen Garmerwolde en Eemshaven. Dit archeologisch veldonderzoek volgt op een aantal eerdere veldonderzoeken dat eind 2018 is uitgevoerd. Het onderzoek op de onderhavige locatie is echter verlaat uitgevoerd vanwege het destijds ontbreken van betredingstoestemming.
De bodem bestaat in boringen 1350-1359 uit een ploegvoor van circa 0,5 m dik waarbij vermenging van de top van het zandgelaagde kleipakket met de afdekkende knipklei heeft plaatsgevonden. Het zandgelaagde kleipakket heeft daarmee geen intacte top, maar vertoont wel tekenen van fysische rijping en betreft hier vermoedelijk een lager deel van een voormalige kwelderwal van het Fivel-estuarium (het hoogste punt daarvan gelegen ter hoogte van Oosterwijtwerd zelf). In diverse boringen is sprake van een diepere verstoring waarbij de oorzaak van de verstoring niet zeer duidelijk is, aangezien er geen begraven slootbodems of dergelijke zijn aangetroffen. Het bodemprofiel ter plaatse van zone 1371-1374 is zeer intact te noemen, maar het profiel duidt op langdurig natte condities in een laagte die met een dik pakket knipklei is gevuld, zonder kans op archeologische bewoningsresten.
In de late IJzertijd-Romeinse tijd en middeleeuwen kan het gebied ter plaatse van het lage deel van de kwelderwal (boringen 1350-1359) goed begaanbaar zijn geweest en vermoedelijk geschikt als bouwland en weiland. Mogelijk behoorde het plangebied tot de bouwlanden van het dorp Oosterwijtwerd of een andere woonplaats op het hogere deel van de kwelderwal. De mate van zandigheid ter plaatse van het plangebied is namelijk gering wat erop duidt dat we ons hier niet bevinden op het hoogste gedeelte van deze kwelderwal. Een overslibde nederzetting wordt hier naar aanleiding van de veldtoets ook niet (meer) verwacht, aangezien deze door de ondiepe ligging van het pakket alsnog aan het huidig maaiveld zichtbaar zou moeten zijn. De kans op een archeologische vindplaats in het plangebied wordt naar aanleiding van de veldtoets derhalve laag ingeschat. Er zijn in het plangebied enkel resten van voormalig landbouwkundig gebruik te verwachten (off site-archeologie). Ook in de tussenruimte van de boringen (50 m) worden daarom geen vindplaatsen verwacht.
Wij adviseren daarom in navolging van de overige locaties binnen de gemeente Loppersum ook deze onderdelen van het plangebied (boringen 1350-1359 en 1371-1374) vrij te geven. Er zijn immers bij het onderzoek geen (aanwijzingen voor) archeologische vindplaatsen aangetroffen. Het bovenstaande advies tot vrijgave betreft een selectieadvies. Dit rapport en het advies dient te worden voorgelegd aan de gemeente Loppersum en haar adviseur. Zij neemt mede op basis van deze bevindingen een selectiebesluit.
d.d. 08‐03‐2022: het is onbekend of de onderhavige rapportage is beoordeeld door de bevoegde overheid.
