Inleiding In opdracht van ARK Natuurontwikkeling heeft RAAP in januari 2022 een archeologisch bureauonderzoek uitgevoerd voor het plangebied Gemondesestraat te Liempde (gemeente Boxtel). In het plangebied zal in het noordelijk deel van het plangebied een nieuw leembos aangeplant worden (21.860 m²) en zal in het zuidelijk deel van het plangebied gras en kruiden ingezaaid worden (28.130 m²). De werkzaamheden zullen niet dieper gaan dan 30 cm –mv. Het onderzoek vond plaats in het kader van een omgevingsvergunning.

Bureauonderzoek Op basis van het bureauonderzoek blijkt dat het noordelijk deel van het plangebied zich bevindt op hoger gelegen dekzandgronden. In het dekzand heeft zich vermoedelijk een podzolbodem gevormd. Vanaf de late middeleeuwen en nieuwe tijd is hier middels bemesting een plaggendek of esdek op ontstaan. Het zuidelijk deel van het plangebied bevindt zich in het lager gelegen beekdal van de Dommel waar beekeerdgronden of leek/-woudeerdgronden voorkomen.

In de omgeving van het plangebied zijn verschillende archeologische vindplaatsen/meldingen bekend uit de bronstijd, ijzertijd en late middeleeuwen. Op basis van historische bronnen is gebleken dat het plangebied deel uitmaakt van het gebied genaamd “de Bodem van Elde”. In 1314 werden deze gronden door de Hertog van Brabant in erfpacht uitgegeven aan de lokale heren van Sint-Oedenrode, Boxtel, Schijndel en Gemonde. In 1802, toen de gronden werden verdeeld onder de vier gemeenten (Schijndel, Sint-Michielsgestel, Boxtel en Sint-Oedenrode), heeft Hendrik Verhees de situatie van voor de verdeling op kaart gezet. Volgens deze kaart hoorde het plangebied tot de gemene gronden van Liempt, nabij het gehucht Weedehaegen. Ten zuiden van het plangebied meanderde de Dommel en tussen het noordelijk en zuidelijk perceel liep al een weg. De exactere indeling en gebruik van het plangebied wordt duidelijk op het kadastrale minuutplan uit 1811-1832. Op deze kaart bevindt het noordelijk deel van het plangebied zich op voornamelijk bouwlandpercelen. Alleen de lagere delen van deze zone werden gebruikt als weiland en voor hakhout. In het zuiden van het plangebied bevonden zich weilanden en hooilanden. Alleen in het noorden van het plangebied heeft zover zichtbaar op de historische kaarten bebouwing gestaan. In het plangebied bevinden zich sinds 2007 drie buisleidingen met gevaarlijke inhoud. Daarnaast bevinden zich langs of onder de Gemondesestraat verschillende kabels, leidingen en rioleringen.

Gespecificeerde archeologische verwachting  middelhoge verwachting voor kampementen uit het laat paleolithicum en mesolithicum in het noorden van het plangebied.  hoge verwachting voor nederzettingsresten en resten van randactiviteiten uit het neolithicum t/m de volle middeleeuwen in het noorden van het plangebied.  hoge verwachting voor resten van natte archeologie uit het laat paleolithicum t/m de nieuwe tijd in het zuiden van het plangebied.  hoge verwachting voor resten van randactiviteiten uit de nieuwe tijd in het hele plangebied.  hoge verwachting voor het aantreffen van resten van de historische weg langs de huidige Gemondesestraat.

Advies  Voor het noordelijk deel van het plangebied wordt geadviseerd om geen graafwerkzaamheden te laten plaatsvinden die dieper gaan dan 50 cm –mv. Mocht deze ondergrens overschreden worden dan wordt hier een vervolgonderzoek geadviseerd in de vorm van een verkennend booronderzoek.  Voor het zuidelijk deel van het plangebied wordt geadviseerd om geen graafwerkzaamheden te laten plaatsvinden die dieper gaan dan 30 cm –mv. Mocht deze ondergrens overschreven worden dan wordt hier een vervolgonderzoek geadviseerd in de vorm van een archeologische begeleiding van de werkzaamheden.

Aangezien de geplande werkzaamheden niet dieper gaan dan 30 cm –mv, is vervolgonderzoek nu niet nodig. Indien bij de uitvoering van de werkzaamheden onverwacht archeologische resten worden aangetroffen, dan is conform artikel 5.10 van de Erfgoedwet aanmelding van de desbetreffende vondsten bij de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap c.q. de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed verplicht (vondstmelding via ARCHIS).

Dit rapport geeft (selectie)adviezen. Het is aan de bevoegde overheid, de gemeente Boxtel, deze al dan niet over te nemen in de vorm van een (selectie)besluit.