ADC ArcheoProjecten heeft in juli en september 2017 een bureauonderzoek en inventariserend veldonderzoek uitgevoerd op de locatie Donkseweg 4 te Brandwijk, gemeente Molenwaard. De aanleiding van het onderzoek is de voorgenomen nieuwbouw van een boerderij en aanleg van een zwembad.
Op basis van het bureauonderzoek is de volgende gespecificeerde verwachting opgesteld. Het plangebied bevindt zich op een rivierduincomplex, waarvan de top boven het maaiveld uitsteekt.
Dergelijke landschappelijke zones, ook wel donken genoemd, hebben altijd gunstige vestigingslocaties gevormd. Op de donk waar het plangebied zich op bevindt zijn in het verleden reeds archeologische resten uit het Meso- en Neolithicum aangetroffen. Op basis van de reeds bekende vindplaatsen op donken elders in de Alblasserwaard kunnen daarnaast ook archeologische resten uit andere, latere perioden aanwezig zijn. In de Romeinse tijd vond een verschuiving van de bewoning plaats richting de stroomruggen in het westen van de Alblasserwaard. In het plangebied worden daarom geen resten uit deze periode verwacht. Vanaf het eind van de Romeinse tijd werd de Alblasserwaard grotendeels verlaten. Uit de Vroege Middeleeuwen worden daarom eveneens geen resten verwacht. De donk waar het plangebied op ligt raakte vanaf de Late Middeleeuwen weer bewoond. In ieder geval in de 14e eeuw vond al bewoning plaats. Op historische kaarten uit de 19e en 20e eeuw is al vanaf het begin van de 19e eeuw een boerderij te zien in het plangebied. In het plangebied worden dan ook bewoningsresten verwacht uit de Late Middeleeuwen en Nieuwe tijd.
Teneinde deze verwachting te toetsen en aan te vullen is in het plangebied een verkennend booronderzoek uitgevoerd. Tijdens dit onderzoek zijn in het westen van het plangebied de verwachte rivierduinafzettingen aangetroffen. Er zijn geen sporen van bodemvorming binnen de natuurlijke afzettingen aangetroffen. De bovenste 80 à 140 cm zijn in recente tijd verstoord. Op basis van het recente bouwpuin dat hierin is aangetroffen, is deze verstoring waarschijnlijk gerelateerd aan de bouw van de huidige boerderij. In het oosten van het plangebied is geen duinzand aangetroffen, maar bestond de bodem tot 200 cm –mv uit kalkrijk zand. Hoogstwaarschijnlijk betreft het hier een recent pakket ophoogzand. Op basis van deze verstoringen worden archeologische waarden niet meer in het plangebied verwacht.
