Inleiding In opdracht van JES Projectontwikkeling heeft RAAP tussen oktober 2017 en januari 2020 in verschillende fasen een proefsleuvenonderzoek en archeologische begeleidingen uitgevoerd in het kader van het project ‘De Twee Torens’ in de gemeente Meierijstad.

Het doel van het proefsleuvenonderzoek was het vast te stellen of er (behoudenswaardige) archeologische resten in het plangebied aanwezig zijn. Het doel van de archeologische begeleidingen was het veiligstellen van de wetenschappelijke informatie (behoud ex situ), voor zover archeologische resten ter hoogte van de nieuwbouw en riolering niet in de bodem behouden konden blijven.

Landschap Het plangebied ligt midden op een vrij uitgestrekt dekzandplateau. De reliëfverschillen in de directe omgeving zijn maar klein. Het dekzandplateau wordt circa 250 m ten zuidoosten van het plangebied aangesneden door het dal van het riviertje de Aa. In het dekzand is oorspronkelijk een veldpodzol aanwezig geweest. Deze is echter grotendeels opgenomen in een akkerdek, dat in het zuidoostelijke deel van het plangebied nog grotendeels intact was. In het westelijke en noordelijke deel van het plangebied kent het akkerdek geen gelaagdheid meer omdat het ergens in de loop van de nieuwe tijd (19e eeuw?) nog een keer volledig omgezet is.

Archeologie De oudste sporen in het plangebied betreffen paalsporen van drie gebouwen (twee grote en een kleine) uit de volle middeleeuwen, vermoedelijk de tweede helft van de 12e eeuw. De sporen liggen op 50 m afstand van de (historische) Kerkstraat, die de noordoostgrens van het plangebied vormt. Uit latere perioden (13e, 14e en 15e eeuw) is slechts een bescheiden hoeveelheid aardewerk aangetroffen; het plangebied lijkt in deze perioden niet bewoond te zijn geweest. Ergens in de 16e eeuw (vroege nieuwe tijd) vindt voor het eerst bewoning langs de Kerkstraat plaats in het plangebied. Hoewel gebouwsporen uit de nieuwe tijd verstoord zijn als gevolg van de recent gesloopte bebouwing, zijn op de achterliggende erven waterputten, kuilen en paalkuilen uit deze periode aangetroffen.

Aanbevelingen In kleine delen van het plangebied is het archeologische onderzoek nu volledig afgerond. Deze zones kunnen worden vrijgegeven. Daar waar geen begeleidingen hebben plaatsgevonden, worden nog archeologische resten verwacht. De nieuwe tijdse waterputten zijn niet opgegraven; ook deze zone kan niet worden vrijgegeven. In de niet vrijgegeven zones blijft de dubbelbestemming “waarde-archeologie” onverminderd van kracht. Dit betekent dat in deze zones bij bodemingrepen groter dan 100 m2 én dieper dan 30 cm, een archeologische opgraving uitgevoerd dient te worden.