ADC ArcheoProjecten heeft een bureauonderzoek uitgevoerd voor het plangebied voormalig HBG terrein in Rijswijk (gemeente Rijswijk). In het plangebied zal nieuwbouw worden gerealiseerd. Het onderzoek was noodzakelijk om te bepalen of bij de voorgenomen activiteiten de kans bestaat dat archeologische resten in de ondergrond worden aangetast.
In het plangebied kunnen resten voorkomen vanaf het Neolithicum. In deze periode heeft bewoning kunnen plaatsvinden op duinen in de verder laaggelegen strandvlakte. In de Bronstijd en het begin van de IJzertijd is door vernatting een veenmoeras gegroeid, waar geen bewoning mogelijk was. Wel kan vanaf de nabij gelegen strandwal het gebied geëxploiteerd zijn. Derhalve kunnen incidentele vondsten, zoals pijlpunten, worden aangetroffen in het veenmoeras dat tussen de strandwallen is gevormd.
In de Late IJzertijd en Romeinse tijd is het gebied vermoedelijk bewoonbaar geweest, alhoewel enkele honderden meters ten zuiden en ten noorden van het plangebied geschiktere woongronden aanwezig waren. Wel toont de vondst van materiaal uit de Romeinse tijd buiten deze zones aan, dat ook buiten deze zone bewoning of andere activiteiten plaatsvonden. Slechts honderd meter ten noorden van het plangebied zijn aanwijzingen gevonden voor de aanwezigheid van de gracht van Corbulo. Deze waarneming komt echter niet overeen met de gebruikelijke lokalisering hiervan, enkele honderden meters naar het zuiden.
In het plangebied kunnen bewonings- en landbouwsporen uit het Neolithicum, de Late IJzertijd en Romeinse tijd worden verwacht. Eventuele archeologische waarden uit eerstgenoemde periode worden verwacht op duinen in de verder laaggelegen strandvlakte. De kans hierop is middelhoog.
Wanneer oeverafzettingen van een zijkreek van de Gantel aanwezig zijn, is de kans op het aantreffen van archeologische waarden uit de Late IJzertijd en Romeinse tijd hoog. Indien geen zandige sedimenten aanwezig zijn, wordt de kans middelhoog geacht. De vondsten worden direct onder het maaiveld verwacht. Complextype, omvang en conservering kunnen niet nader worden bepaald in deze fase van het onderzoek.
Na de Romeinse tijd lijkt het gebied te zijn verlaten. Er zijn geen aanwijzingen voor bewoning in de Middeleeuwen of Nieuwe tijd gevonden. Ook historische kaarten geven geen aanwijzingen voor bewoning, uitgezonderd enkele hofstedes waarvan de locatie bekend is. Derhalve wordt de kans op het aantreffen van resten daterend na de Romeinse tijd zeer klein geacht.
Vermoedelijk zijn onder de huidige bebouwing geen archeologische waarden meer aanwezig door de onderkeldering. Ook in het overige gedeelte van het terrein zal de bodem deels verstoord tijdens de inrichting van het HBG terrein. Tot hoe diep de verstoring reikt is niet bekend. De verwachte archeologische waarden uit met name de IJzertijd en Romeinse tijd kunnen in de onbebouwde zones derhalve nog intact zijn.
ADC ArcheoProjecten adviseert om een inventariserend veldonderzoek uit te voeren door middel van een verkennend booronderzoek, teneinde inzicht te krijgen in de vormeenheden van het landschap, voor zover deze van invloed zijn op de locatiekeuze in het verleden en met als doel kansarme zones uit te sluiten en kansrijke zones te selecteren voor de volgende fasen. Geadviseerd wordt ca. 13 boringen verspreid over het plangebied te zetten.
De exacte invulling van de werkzaamheden dient te worden vastgelegd in een Plan van Aanpak (PvA) of Programma van Eisen (PvE).
