ADC ArcheoProjecten heeft in samenwerking met Archol BV een opgraving uitgevoerd in het plangebied Waterweide-Zuid. Dit terrein ligt ten zuidwesten van het dorp Grootebroek in de gemeente Stede Broec. Hier is nieuwbouw gepland en uit het proefsleuvenonderzoek bleek dat er resten uit de Bronstijd in de ondergrond aanwezig zijn. Besloten is deze resten veilig te stellen door middel van een opgraving. Het terrein lag relatief hoog en voorafgaand aan de nieuwbouw moest grond worden afgegraven. Er is voor gekozen om de bouwvoor af te graven, zodat deze vruchtbare grond elders kon worden hergebruikt. Direct onder de bouwvoor bevindt zich het sporenvlak uit de Bronstijd en in samenspraak met de adviseur van de bevoegde overheid (C. Soonius), de opdrachtgever (VOF Waterweide) en de uitvoerder van de grondwerkzaamheden (Sweco) is een plan opgesteld om ‘werk met werk’ te maken. Onder begeleiding van de archeologen is de bouwvoor afgegraven, waarbij per dag ongeveer 1.500 m² sporenvlak uit de Bronstijd werd blootgelegd. Dit heeft uiteindelijk geresulteerd in een opgravingsput van 3,7 hectare! Zo’n enorm onderzoeksareaal is uniek en bood diverse kansen voor verdiepend onderzoek. In het Programma van Eisen (PvE) zijn diverse onderzoeksthema’s geformuleerd, waarbij de stand van kennis uiteen werd gezet en is aangegeven welke kennislacunes er zijn. Op basis daarvan zijn vervolgens onderzoeksvragen geformuleerd en is een daaraan gerelateerde onderzoeksmethodiek uiteengezet. De opgraving heeft veel bronstijdsporen opgeleverd. Tijdens het onderzoek stonden vooral de datering van de sporen en de gebruiksduur van het terrein centraal. Middels veel 14C-dateringen kon worden aangetoond dat de greppels in het noorden deel uitmaken van een nederzettingsterrein uit de tweede helft van de Midden-Bronstijd. De kern van dat nederzettingsterrein met huisplaatsen bevindt zich vermoedelijk ten noorden en noordwesten van de opgraving. Later, aan het einde van de Midden-Bronstijd of begin van de Late Bronstijd, is het zuidelijk deel van het terrein ingericht. Hier lagen twee huisplaatsen en diverse (vermoedelijk) gelijktijdige structuren. De Late Bronstijd is een periode waar we nog maar weinig greep op hebben. Het uitgebreide 14C-onderzoek van de relatief jonge erven van Waterweide-Zuid maken van deze vindplaats voorlopig een sleutelsite van de regio. De dateringen tonen overtuigend aan dat de inrichting van huisplaatsen en erven tot het einde van de Midden-Bronstijd en vermoedelijk ook het begin van de Late Bronstijd vrijwel gelijk blijft. Publieksbereik maakte ook een belangrijk deel uit van het onderzoek. De omstandigheden om het publiek bij de opgraving te betrekken waren ideaal: een omvangrijk terrein met grondsporen en zonder machines. Ons doel was veel mensen uit de buurt te betrekken bij de opgraving en dat is gelukt. Ruim 250 mensen gaven zich op voor zes ‘meegraaf-dagen’. Samen met de archeologen deden West-Friezen mee met het archeologisch onderzoek en maakten daarmee kennis met de archeologie ‘in hun achtertuin’. De reacties waren zeer positief en erg motiverend. Voor ons aanleiding om dit soort evenementen vaker te organiseren!