In verband met de nieuwbouw van drie kantoorgebouwen heeft Laagland Archeologie archeologisch onderzoek uitgevoerd nabij de villa Zuiderbosch aan de Hintham in Rosmalen (gem. ’s-Hertogenbosch). Op basis van een voorafgaand booronderzoek is er een proefsleuvenonderzoek en een archeologische begeleiding conform het KNA-protocol 4004 Opgraven uitgevoerd. Op basis van een bureau- en verkennend booronderzoek was vastgesteld dat er op de nieuwbouwlocatie een hoge verwachting gold voor het aantreffen van archeologische resten en sporen, met in het bijzonder de sporen van de belegeringswerken van tijdens de belegering van ’s-Hertogenbosch in 1629. In eerste instantie is er een proefsleuf gegraven (KNA protocol 4003 IVO-P) op basis waarvan beoordeeld zou worden of er sprake was van een behoudenswaardige archeologische vindplaats. Op basis van de bevindingen van het onderzoek in deze proefsleuf is in overleg met het bevoegd gezag, de gemeente ’s-Hertogenbosch besloten dat het vlak binnen de begrenzing van de bouwput opgegraven diende te worden (KNA protocol 4004 Opgraven). De bevindingen uit het proefsleuvenonderzoek en de opgraving zijn in dit verslag gerapporteerd. Voor de onderzoeken is een aantal onderzoeksvragen opgesteld (zie paragraaf 3.2). De onderzoeksmethodiek is beschreven in paragraaf 4.1. De volledige onderzoeksresultaten zijn beschreven in paragraaf 4.2 en 4.3. Samengevat zijn de bevindingen als volgt: In de late middeleeuwen is het gebied rond het plangebied ontgonnen en zijn er, gefaseerd, meerdere greppelsystemen aangelegd waarvan in het onderzochte vlak slechts een deel is aangetroffen. Uit de late middeleeuwen zijn twee greppels aangetroffen, die mogelijk kavels of een erf begrensden dat westelijk buiten de opgraving lag, mogelijk langs een oude route of ontginningsas ter plekke van de huidige straat Tweeberg. De oudste greppel dateert uit rond 1200, uit dezelfde periode als de stichting van de stad ’s- Hertogenbosch. Mogelijk hangt de ontginning samen met de stichting van de stad. Na de demping van de tweede greppel, (kort?) na het midden van de 14e eeuw, is deze bewoning afgebroken, zo niet in de 14e eeuw, dan toch vóór 1629. Na de middeleeuwen zijn er nieuwe greppels gegraven. De verkaveling lijkt dan gewijzigd. Aan de hand van vondsten uit de vullingen kan de opvulling van deze greppels gedateerd worden in de eerste helft van de 17e eeuw en in de late 19e eeuw tot de eerste helft van de 20e eeuw. Uit de tussenliggende 18e en (vroege) 19e eeuw dateren vondsten uit een rij moestuinbedden langs dezelfde kavelgrens. Opmerkelijk was het aantreffen van een hele cluster kuilsporen. Deze zijn, na kortstondig opengelegen te hebben, vrij snel weer dichtgegooid. Het zou kunnen gaan om struikelkuilen. Deze zijn vaker aangetroffen in lange zones langs landweren maar in het onderzochte vlak is verder gaan ander spoor van een landweer gevonden, zoals meerdere greppels of een wallichaam. Ook uit historische bronnen en kaarten zijn geen aanwijzingen te vinden voor een landweer in de directe nabijheid. Wellicht dat deze zone met struikelkuilen nog verband houdt met de belegeringslinie uit 1629 maar dit kan verder niet onderbouwd worden.