ADC ArcheoProjecten heeft op 16 november 2021 een Inventariserend Veldonderzoek (IVO) in de vorm van proefsleuven uitgevoerd binnen het plangebied Lambalgerkeerkade, gemeente Scherpenzeel. De Lambalgerkeerkade betreft een rijksmonument. In het plangebied wordt de oostzijde van de Lambalgerkeerkade, een historische verdedigingswal/steunkade uit 1745 die onderdeel uitmaakt van de Grebbelinie, heringericht, waarbij de watergang ten oosten ervan verplaatst en enigszins verbreed op een lager niveau aangelegd wordt.
De verwachting die op grond van het vooronderzoek is gesteld, kan op basis van het onderhavige onderzoek worden bevestigd. Uit het vooronderzoek bleek dat er sporen kunnen worden verwacht uit de Nieuwe tijd, en specifiek het wallichaam van de Lambalgerkeerkade, ooit onderdeel van de Grebbelinie.
Van deze kade is een deel van het talud aangetroffen en onderzocht. Hieruit is gebleken dat de kade is opgebouwd uit diverse zandige pakketten en zich nog in een goede staat bevindt. Het wallichaam bestaat uit diverse lagen zand. Gezien de kleur en samenstelling van het zand, en de overeenkomsten met de moederbodem, is het zand waarschijnlijk lokaal gewonnen.
Er zijn twee fasen van een droge sloot aangetroffen. De huidige droge sloot is slechts nog een nauwelijks zichtbare depressie aan de voet van de wal, gevuld met los, humeus materiaal. Er ietwat schuin onder, richting de wal, is een oudere variant van de droge sloot aangetroffen. De vondst van een complete bronwaterkruik uit het begin van de 20e eeuw wijst er op dat deze oudere droge sloot al zeker een eeuw oud is. Alhoewel vanwege de afwezigheid van vondstmateriaal niet kan worden bevestigd dat dit ook de oorspronkelijke droge sloot uit 1745 betreft, lijkt de ligging ervan in het profiel dit wel te bevestigen.
Dat levert vervolgens een belangrijke vraag op met betrekking tot de walconstructie. De bovenste, humeuzere laag van de walconstructie ligt namelijk deels over de oudere droge sloot heen. Deze relatieve stratigrafische ouderdom impliceert dat dit een herstel/ophogingsfase van de kade betreft.
Gezien de vondst van een bronwaterkruik uit het begin van de 20e eeuw, moet deze herstelfase dan erna hebben plaats gevonden. Het is echter ook mogelijk dat dit het gevolg is van de erosieve werking van de tijd op het wallichaam. Dit bovenste pakket ligt aan het maaiveld en is hierom behoorlijk kwetsbaar, zeker op de flank.
Uitgezonderd een (sub)recente paalkuil aan de directe buitenzijde van de droge sloot zijn er geen andere sporen aangetroffen.
