De komende jaren zullen de laatste stappen gezet worden in de ontwikkeling van het plangebied Het Bosje in Elst (gemeente Rhenen). Het gaat daarbij om de bouw van een woonzorgcentrum (WZC), een multifunctioneel gebouw (MFG) en van extra woningen op het zogenaamde Fase 3-terrein. Voorafgaand aan de bouwwerkzaamheden heeft Archol BV in opdracht van de gemeente Rhenen een definitieve opgraving uitgevoerd op de drie betreffende terreinen (figuur 1.1).
Het is in Nederland sinds 1 september 2007, toen de nieuwe wet op de archeologische monumentenzorg (WAMZ) van kracht werd, wettelijk verplicht om voorafgaand aan bodemverstorende projecten een onderzoek naar de eventuele aanwezigheid van archeologische resten in de ondergrond uit te voeren. Een dergelijk onderzoek wordt over het algemeen gefaseerd uitgevoerd, waarbij de verschillende stappen bestaan uit een bureauonderzoek, een inventariserend veldonderzoek (IVO) verkennend, een IVO karterend/waarderend en als laatste stap een definitief onderzoek (DO). Mocht gedurende één van de stappen blijken dat geen verder onderzoek noodzakelijk is, doordat bijvoorbeeld geen archeologische resten aanwezig zijn, dan wordt het onderzoek afgesloten. Zijn er wel resten aanwezig dan worden deze gewaardeerd volgens de normen die zijn opgesteld in de Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie (KNA). Bij een hoge waardering van de archeologische resten kan ofwel geopteerd worden voor behoud van de vindplaats in situ of indien dat door de aard van de werkzaamheden onmogelijk is voor een DO, waarbij de archeologische resten door opgraving en registratie ex situ behouden blijven.
Aangezien de ontwikkeling van het plangebied Elst-Het Bosje ver voor de implementatie van de WAMZ van start gegaan is, is het onderzoek in het plangebied niet geheel verlopen volgens het boven beschreven ideale traject. In 1995 is door stichting RAAP een verkennend booronderzoek (IVO) uitgevoerd, waarbij enkele concentraties van laat-prehistorisch nederzettingsafval gevonden zijn. Hierop volgden voorafgaand aan en gedurende de bouw van de woonwijk in het plangebied enkele kleinschalige archeologische onderzoeken door de provinciaal archeoloog van Utrecht. Daarnaast werden in deze periode door leden van de Werkgroep Archeologie Rhenen (WAR) verschillende vondstmeldingen gedaan.
In 2005 en 2006 heeft Archol BV de drie nog te ontwikkelen terreinen gekarteerd en gewaardeerd door middel van proefsleuven. Hierbij werden nagenoeg overal resten van laat-prehistorische bewoning gevonden. Op basis van dit onderzoek is de gemeente geadviseerd om de resterende delen van het plangebied door middel van een definitieve opgraving vlakdekkend op te graven. Dit advies is overgenomen door het bevoegd gezag, waarna Archol in opdracht van de gemeente Rhenen de betreffende terreinen opgegraven heeft. Het DO is gefaseerd uitgevoerd. In oktober 2006 is het WZC-terrein onderzocht (1871 m2), waarvan de resultaten reeds zeer beknopt besproken zijn. Het MFG- (9763 m2) en Fase 3-terrein (8097 m2) zijn onderzocht in februari 2008. De resultaten van beide onderzoeken vormen het onderwerp van deze rapportage.
