In opdracht van gemeente Utrechtse Heuvelrug heeft ADC ArcheoProjecten een Archeologische Opgraving uitgevoerd voor het plangebied Torenzicht/Bijenkorf, te Leersum. In het plangebied zal nieuwbouw worden gerealiseerd. Eerder uitgevoerd archeologisch onderzoek op het terrein heeft aangewezen dat in het plangebied behoudenswaardige archeologische resten aanwezig zijn. De bouwwerkzaamheden zouden de aanwezige archeologische resten vernietigen of ernstig beschadigen. In dat kader is op basis van de archeologische verwachting het AMZ proces (Archeologische Monumentenzorg) opgestart. Dit archeologische proces bestaat uit meerdere stappen en formeel te doorlopen procedures. Na waardering middels proefsleuvenonderzoek is besloten tot opgraving aangezien in situ behoud niet mogelijk is. Archeologisch doel is derhalve de ex situ veiligstelling van de behoudenswaardige en geselecteerde archeologie in het onderzoeksgebied. Tijdens de archeologische opgraving zijn resten aangetroffen uit verschillende perioden. De sporen bestaan uit (paal)kuilen, greppels, twee waterkuilen en een ijzeroven. Het gebied werd voor het eerst in de IJzertijd gebruikt, gezien de enkele sporen en fragmenten aardewerk die zijn aangetroffen. De aard van deze activiteiten is echter niet bekend. Een huisplaats of zelfs nederzetting uit de IJzertijd zal in de omgeving van het huidige onderzoeksgebied gezocht moeten worden. De Karolingische sporen geven aan, net als bij de sporen uit de IJzertijd, dat er zich ook in deze periode activiteiten in het gebied hebben afgespeeld. De aangetroffen oven laat zien dat er op deze locatie ijzer gesmeed is uit wolf. Dit ruwe ijzer zal zijn aangevoerd uit de onontgonnen gebieden, waar in deze periode de ijzerproductie plaatsvond. De dichtstbijzijnde bekende vindplaats (Kootwijk) met resten van ijzerproductie ligt ca. 30 km ten noordoosten van de opgraving. De nederzetting uit deze periode zal eveneens in de directe omgeving van het huidig onderzochte gebied moeten worden gezocht. De ijzeroven zal zich, vanwege het brandgevaar, aan de rand van deze nederzetting hebben bevonden. De meeste sporen die tijdens het archeologische onderzoek zijn aangetroffen, dateren uit de Late Middeleeuwen. In de 11e/12e eeuw is er een spieker (hooimijt) aanwezig in het onderzochte gebied. Behalve deze spieker zijn er geen andere structuren uit deze periode aan te wijzen. De spieker, het aangetroffen aardewerk en een 14C datering uit deze periode geven wel aan dat er in de nabijheid van het onderzochte gebied zich een erf heeft bevonden. In de tweede periode van de Late Middeleeuwen, de eerste helft van de 14e eeuw, is er een boerderij met erf in het gebied. Naast de boerderij zijn er op het boerenerf een spieker, twee bijgebouwen (schuren) en een waterkuil aanwezig. Aan zuidzijde van het onderzochte gebied is een waterkuil aangetroffen die ook bij een huisplaats hoort. Buiten dit spoor zijn er echter van dit erf geen sporen aangetroffen. De geschiedenis van het gebied wordt door veel bewoners gewaardeerd, gezien de grote belangstelling tijdens de open dag die tijdens het onderzoek gehouden werd. Door dit soort activiteiten wordt het draagvlak van de archeologie verhoogd en tegelijkertijd inzichtelijk gemaakt.