BO Herontwikkeling Centrale Gelderland Nijmegen

De aanleiding voor het onderzoek is de voorgenomen herontwikkeling van het terrein van de oude energiecentrale van Gelderland. De toekomstige bodem verstorende werkzaamheden zijn nog niet bekend, maar vermoedelijk reiken deze dieper dan 1 meter. De bodem kan plaatselijk tot ver in het archeologische niveau worden verstoord. Eventueel aanwezige archeologische waarden kunnen daarbij verloren gaan. Daarnaast hebben er in het gebied verschillende grondroeringen plaatsgevonden voor, tijdens en na WOII. Hierbij is er zowel grond opgebracht als afgegraven, waarbij archeologische resten mogelijk zijn verstoord. Daarnaast is er in en nabij het plangebied gevochten tijdens WOII waardoor er mogelijk explosieven aanwezig zijn binnen het plangebied. REASeuro heeft hiervan een inventarisatie gemaakt. Onderdeel van dit bureauonderzoek is het in kaart brengen van de aanwezige verstoringen binnen het plangebied met daarbij de impact die deze gehad hebben op het archeologische bestand. Het onderzoek is uitgevoerd in het kader van een bestemmingsplanprocedure. Het plangebied ligt op een welving in de uiterwaarden van de Waal op fossiele stroomruggen van het Ressensysteem. Gezien de ouderdom van de te verwachte afzettingen, kunnen in het plangebied vindplaatsen aanwezig zijn vanaf de IJzertijd tot en met de Middeleeuwen. De stroomgordel afzettingen zelf liggen voornamelijk in het noordelijke deel, maar het landschap waarin de stroomgordel actief was kan zich ook in het zuidelijke deel bevinden vanaf een diepte 8,70 m +NAP. Rondom het plangebied zijn verschillende archeologische vondsten gedaan die samenhangen met tracés van de Romeinse weg naar Weurt en verder. Langs deze wegen ontstond lintbebouwing en daar kwamen ook grafvelden voor. De Romeinse cultuurlagen komen op circa 9,5 m +NAP voor in de omgeving van het plangebied. In de omgeving van het plangebied zijn ook archeologische resten uit de Middeleeuwen en Nieuwe Tijd aangetroffen, waarbij het gaat om wegen, erfcomplexen en dijken. Het noordelijke deel van het plangebied is rond de jaren 30 van de vorige eeuw afgegraven geweest voor grindwinning en mede door het in gebruik nemen van de energiecentrale uit 1936 extra verstoord.

Tijdens de WOII is het zuidelijke deel van het plangebied voor een groot deel opgehoogd met circa 1,5 tot 2 meter. Na WOII is het gehele terrein verder opgehoogd tot hetzelfde niveau als het noordelijke deel (14 m +NAP). Hierdoor heeft de zuidelijke helft van het plangebied grotendeels een hoge archeologische waarde voor de perioden IJzertijd tot Nieuwe Tijd waarbij de nadruk ligt op de Romeinse tijd en de Romeinse wegen uit die periode. Echter binnen het zuidelijke deel hebben er verstoringen plaatsgevonden tijdens de aanleg van de gebouwen van de elektriciteitscentrale. Deze afgravingen reiken tot maximaal 8 m +NAP en daarnaast zijn de werken met heipalen gefundeerd, waardoor archeologische niveaus danig verstoord zullen zijn. De zwart gearceerde zone in het zuidelijke deel van het plangebied geeft de locatie van een oude dijk aan. Deze dijk bevindt zich op circa +12 m +NAP. Op de locaties waar gebouwen staan zijn de resten van deze dijk niet meer te verwachten, maar in de rest van het zuidelijke deel (de rode gearceerde zone) zouden de restanten van deze dijk nog voor kunnen komen vanaf circa +12 m +NAP. Er is een overzicht gemaakt op basis van literatuur en archiefbezoek aan de Engie-centrale waarbij zones op basis van de aard van de ingrepen (vergravingen, heiwerkzaamheden). (afbeelding 30). Als de ligging van de tweede wereldoorlog verwachting hierop wordt geplot liggen deze in het als verstoord aangemerkte gebied (grijze zone).

Identifier
DOI https://doi.org/10.17026/dans-zc6-ut96
PID https://nbn-resolving.org/urn:nbn:nl:ui:13-f8-f9tj
Metadata Access https://easy.dans.knaw.nl/oai?verb=GetRecord&metadataPrefix=oai_datacite&identifier=oai:easy.dans.knaw.nl:easy-dataset:249130
Provenance
Creator Ransijn, S.
Publisher Data Archiving and Networked Services (DANS)
Contributor Stevens, FRANK; Synthegra Archeologie
Publication Year 2022
Rights info:eu-repo/semantics/openAccess; License: http://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0; http://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0
OpenAccess true
Representation
Language Dutch; Flemish
Resource Type Text
Format application/pdf
Discipline Ancient Cultures; Archaeology; Humanities
Spatial Coverage (5.830 LON, 51.857 LAT); Herontwikkeling Centrale Gelderland Nijmegen; Nijmegen; Nijmegen; Gelderland