Archeologisch onderzoek De Holdert Emmen, gemeente Emmen (DR)

Aanleiding tot het hier beschreven archeologisch onderzoek is de uitbreiding van zorgcentrum De Holdert en de daarmee gepaard gaande nieuwbouw (‘Nieuwbouw zorgappartementen Zuidesch’).

Omdat deze plannen met bodemverstorende ingrepen gepaard gaan, is een archeologisch onderzoek noodzakelijk. Dit onderzoek wordt uitgevoerd conform de Wet op de archeologische monumentenzorg.

Domesta heeft MUG Ingenieursbureau, afdeling Archeologie, opdracht gegeven het onderzoek uit te voeren. Het onderzoek is uitgevoerd conform de eisen van de Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie (KNA), versie 3.2, en de richtlijnen uit het PvE.

Uit eerdere onderzoeken van Archaeological Research & Consultancy (ARC) bv is gebleken dat op het plangebied aan weerzijden van de huidige bebouwing een esdek bevindt. Aan de oostkant van het plangebied zijn in de daar aangelegde proefsleuf archeologische waarden aangetroffen. Aanbevolen werd de ongestoorde delen binnen het plangebied (aan weerszijden van de bestaande bebouwing) te laten onderzoeken door middel van een archeologische opgraving. Deze aanbeveling is overgenomen door de bevoegde overheid, gemeente Emmen. Aangezien aan de westzijde van de bebouwing destijds door ARC bv geen proefsleuf kon worden aangelegd en, afgezien van de constatering van de aanwezigheid van een esdek, geen uitspraken konden worden gedaan over de aanwezigheid van archeologische sporen en vondsten, is besloten hier eerst een proefsleuf aan te leggen. Bij het aantreffen van archeologie zou dan kunnen worden doorgestart naar een opgraving.

Er zijn twee werkputten aangelegd, ten oosten en ten westen van de bestaande bebouwing. Gezien de aanwezigheid van een grote hoeveelheid kabels en leidingen direct aan de westkant van de bebouwing, was het niet mogelijk om hier meer onderzoek te doen. Het noordelijke deel van de hier aangelegde werkput zelf kende tevens veel recente verstoringen en ook kon het middendeel niet worden onderzocht vanwege haaks op de werkput liggende kabels en leidingen.

Uit de profielopnames die zijn gedaan in de werkputten blijkt dat de bodemopbouw in de ongestoorde delen bestaat uit een circa 50 cm dikke bouwvoor (vermengd met de top van het esdek), waaronder zich een ongestoorde laag esdek bevindt met hieronder het vaste zand, de C-horizont.

De tijdens het onderzoek aangetroffen archeologische sporen bestaan uit (paal)kuilen. Een aantal van deze paalkuilen maakt deel uit van een structuur, namelijk van de bij het vooronderzoek aangetroffen huisplattegrond. Uit de resultaten van het onderzoek blijkt dat zich binnen het onderzoeksgebied een (deel van een) erf uit de vroege ijzertijd bevindt, bestaande uit een huisplattegrond van het type Een, een haardkuil en een silo. De aangetroffen silo is in een later stadium gebruikt als afvalkuil, getuige de vele vondsten die in de bovenste vulling van de silo zijn aangetroffen. Mogelijk is het huis een keer afgebrand, aangezien in een aantal paalkuilen brandsporen zijn aangetroffen.

Het aangetroffen vondstmateriaal bestaat uit handgevormd aardewerk, huttenleem, natuur- en vuursteen en houtskool. Het aardewerk dateert zonder uitzondering uit de (late bronstijd of) vroege ijzertijd. Onder het steen bevindt zich een klopsteen en een mogelijk vuurstenen werktuig. Het onderzoek naar het houtskool geeft aan dat de eik het meest vertegenwoordigd is. Het houtskool-spectrum geeft aan dat een mix van brandhout gebruikt is dat zowel van hogere gronden als lagere, nattere gronden afkomstig is.

Het aangetroffen erf sluit aan bij de eerdere archeologische waarnemingen in de directe nabijheid van het huidige onderzoeksgebied, zoals bijvoorbeeld bij de bewoningssporen uit de vroege ijzertijd die ten zuiden, op de huidige parkeerplaats zuid, zijn gevonden.

De vindplaats is behoudenswaardig en is binnen het onderzoeksgebied ex situ behouden. Indien er in de toekomst meer werkzaamheden in de omgeving van het huidige onderzoeksgebied plaatsvinden, is een archeologisch (voor)onderzoek noodzakelijk.

Identifier
DOI https://doi.org/10.17026/dans-25q-5cav
PID https://nbn-resolving.org/urn:nbn:nl:ui:13-ajng-ef
Metadata Access https://easy.dans.knaw.nl/oai?verb=GetRecord&metadataPrefix=oai_datacite&identifier=oai:easy.dans.knaw.nl:easy-dataset:57743
Provenance
Creator Wit, M.J.M. de
Publisher MUG Ingenieursbureau BV
Contributor MUG Ingenieursbureau BV
Publication Year 2014
Rights info:eu-repo/semantics/openAccess; License: http://creativecommons.org/licenses/by/4.0; http://creativecommons.org/licenses/by/4.0
OpenAccess true
Representation
Resource Type Text
Discipline Ancient Cultures; Archaeology; Humanities
Spatial Coverage (6.891 LON, 52.781 LAT); 17H; Zorgcentrum De Holdert; Emmen; Emmen (gemeente); Drenthe