In opdracht van de gemeente Stichtse Vecht heeft RAAP in maart t/m juli 2018 een archeologische begeleiding (protocol opgraving) van de rioolvervanging in de Dorpsstraat (en een paar kleine zijtakken daarvan) van Oud-Zuilen uitgevoerd, in de gemeente Stichtse Vecht. De doelstelling van opgraven - variant archeologische begeleiding is het documenteren van gegevens en het veiligstellen van vondsten en monsters om daarmee informatie te behouden die van belang is voor kennisvorming over het verleden. Tijdens het veldwerk bleek dat de voortgang van de civiele werkzaamheden dermate veel tijd kostte en bovendien grotendeels in verstoorde context plaatsvonden (de insteek van het oude riool), dat het voor de aanwezige archeoloog zinloos was hier de hele tijd bij aanwezig te zijn. Om die reden is afgesproken met opdrachtgever en bevoegd gezag de archeologische begeleiding op afroep van de uitvoerder uit te voeren. Op deze manier zijn uiteindelijk 6 putten na meldingen begeleid. Het plangebied bevindt zich op de oeverwalafzettingen van de Vecht, maar het riool is voor een groot deel in een al verstoord gebied aangelegd. Om die reden is in de diverse profielen een wirwar aan ‘ophogings- en menglagen’ beschreven; de meeste hiervan relatief recent omgezet, een paar andere zijn wat ouder. Alleen in put 1, 2 en 5 werd de natuurlijke ongestoorde ondergrond bereikt en beschreven. Er zijn van noord naar zuid in de Dorpsstraat van Oud-Zuilen een kadewerk (17e eeuw?), inlaat (18e eeuw?), grote noord-zuid georiënteerde restgeul of greppel (16e eeuw?), laatmiddeleeuwse verkavelingsgreppel, 18e eeuwse goot en fundamenten van 19e eeuwse arbeidershuisjes aangetroffen. Er zijn daarmee sporen uit 5 verschillende eeuwen aangetoond. De bakstenen van de inlaat in put 3 (V7 en V8 van S5) dateren deze op basis van het baksteenformaat tussen 1750 en 1850 AD. De brede greppel in put 1 (S1) kan op basis van de daarin aangetroffen vondsten (V1 t/m V4) in de 16e eeuw gedateerd worden. Het blijft daarmee onduidelijk hoe dit spoor nu geïnterpreteerd moet worden; het lijkt in elk geval geen voorganger van het riool. De in put 5 aangetroffen structuren (de goot met put, en in het verlengde hiervan een muur) kunnen op basis van de vondsten en baksteenformaat in de 18e eeuw gedateerd worden (V13, V15 en V17). Zij zijn daarmee ouder dan de arbeidershuisjes die in dit deel van de Dorpsstraat tot 1958 gestaan hebben. De goot moet aangesloten hebben op een voorganger daarvan. De bakstenen van de fundering van de in put 6 aangetroffen arbeidershuisjes tenslotte (V21 t/m V23: S26 en S29), zijn echter eveneens gedateerd in de 18e eeuw. Dit lijkt te duiden op hergebruik van oudere bakstenen of lang gebruik van een bepaald type baksteen. De arbeidershuisjes zijn, op basis van historisch foto- en kaartmateriaal, in de tweede helft van de 19e eeuw gebouwd.
Met deze opgraving is het onderzoek in het onderzoeksgebied en daarmee ook in het plangebied afgesloten.
