Plangebied Wilhelminakade 49-50 te Waddinxveen, gemeente Waddinxveen; archeologisch vooronderzoek: een bureauonderzoek en inventariserend veldonderzoek (verkennend booronderzoek)

In opdracht van AVR Onroerend Goed B.V. heeft RAAP tussen 04-05-2020 en 20-05-2020 een archeologisch vooronderzoek in de vorm van een bureauonderzoek en inventariserend veldonderzoek (verkennend booronderzoek) uitgevoerd voor het plangebied Wilhelminakade 49-50 te Waddinxveen.

Op basis van het bureauonderzoek bestond de volgende archeologische verwachting. Binnen de voorgenomen ontgravingsdiepte bestond een lage archeologische verwachting voor bewoningsporen (of andere vormen van intensief landgebruik) uit het neolithicum tot de vroege middeleeuwen. In deze periode kon zich in drassige milieus het Basis- en latere Hollandveen vormen. Deze milieus werden mogelijk wel gebruikt voor de jacht, visserij en/of andere vormen van extensief landgebruik. Vanaf de 9e eeuw na Chr. ontstond de Gouwe als een perimariene getijdenkreek. Van oorsprong was dit mogelijk een veenontwateringsgeul, die het veen lokaal ontwaterde. Hierdoor kon het veen plaatselijk mogelijk enigszins veraarden. In de directe nabijheid van de Gouwe, die oorspronkelijk circa 150 m ten zuiden van het plangebied liep en momenteel ten oosten van het plangebied loopt, zijn waarschijnlijk in een dunne zone oeverafzettingen afgezet. De oevers van de Gouwe vormden een relatief aantrekkelijke ondergrond voor bebouwing in een drassig veengebied. Voor oeverafzettingen bestond een middelhoge archeologische verwachting voor de periode vanaf de vroege middeleeuwen. Zulke afzettingen werden met name in het noordoostelijk deel van het plangebied verwacht.

Voor de nieuwe tijd bestond een relatief lage archeologische verwachting voor bebouwingsresten. Op basis van historische en topografische kaarten wordt geen historisch gedocumenteerde bebouwing uit de nieuwe tijd ouder dan de jaren ’30 van de 20 e eeuw in het plangebied verwacht: het plangebied was in de vroege 19e eeuw grotendeels in gebruik voor het ‘boschhakhout’. Op de eerste kadastrale kaarten is te zien dat het grootste deel van de zone waar de waterpartij wordt gegraven in het verleden reeds in gebruik was als waterpartij en in de ringvaart van de Zuidplaspolder (die vanaf 1828 is aangele gd) lag. Direct langs de Gouwe aan de Wilhelminakade (de voormalige Zuidkade, die zich buiten het plangebied bevindt) was wel een historisch bebouwingslint aanwezig. Ter plekke van de ringvaart zal de top van de natuurlijke ondergrond zijn vergraven. Deze ringvaart werd ter hoogte van het plangebied in de jaren ’90 van de vorige eeuw deels gedempt.

Op basis van de resultaten van dit onderzoek kan worden gesteld dat in de onderzochte zones van het plangebied een dik pakket aan opgebrachte en verstoorde lagen aanwezig is. In boringen 1, 2 en 6 is dit pakket dikker dan de voorgenomen maximale ontgravingsdiepte voor de nieuwbouw: de boringen zijn dieper dan 0,75 cm –mv gestuit. De andere 3 boringen zijn ondieper binnen het pakket opgebrachte/verstoorde lagen op ongedefinieerd, ondoordringbaar puin gestuit. Een groot deel van het puin lijkt relatief recent in de onderzochte zones te zijn gestort. Enkele puinfragmenten zijn grofweg in de 19e-20e eeuw te dateren (sintels), maar zijn waarschijnlijk relatief recent in de bodem terecht gekomen. Op basis van milieukundige boringen binnen het plangebied kan worden verwacht dat ten (zuid)oosten van de bebouwing (sterk) puinhoudende lagen tot circa 1 m –mv aanwezig zijn.

De basis van het pakket opgebrachte/verstoorde lagen en de ongeroerde natuurlijke ondergrond is alleen in boring 1 aangeboord (vanaf 245 cm –mv). Ter plekke van deze boring is de bodem tot relatief diep in het Hollandveen verstoord. Bovenliggende potentiële archeologische niveaus (mogelijke oeverafzettingen) en de top van het veen zijn verstoord. De middelhoge archeologische verwachting voor de vroege middeleeuwen-nieuwe tijd (oeverafzettingen) kan hierbij voor dit deel van het plangebied naar beneden worden bijgesteld. Op basis van de verstoorde top van het veen en de afwezigheid van veraard veen wordt, op basis van de resultaten van boring 1, de lage archeologische verwachting voor sporen/resten uit het neolithicum tot de vroege middeleeuwen bevestigd. In de opgebrachte lagen, verstoorde lagen en het veen zijn geen archeologische indicatoren waargenomen. Omdat boringen 2-6 binnen het pakket opgebrachte/verstoorde lagen zijn gestuit , geven deze boringen geen inzichten in de natuurlijke bodemopbouw en/of de aanwezigheid van potentiële archeologische niveaus. Omdat de locatie van de nieuwbouw op het moment van het onderzoek bebouwd was, zijn geen inzichten in de gesteldheid van de bodem onder deze bebouwing verkregen. Op basis van het bureauonderzoek en de resultaten van boring 1 wordt echter verwacht dat de natuurlijke ondergrond in de betreffende zones van het plangebied (verder weg van de Gouwe) voornamelijk zal bestaan uit Hollandveen met een lage archeologische verwachting. Daarnaast kan op basis van informatie die na afloop van het veldonderzoek is verstrekt worden geconcludeerd dat de bovengrond onder de huidi ge bebouwing tot een diepte van circa 50-65 cm (beneden het huidige vloerniveau) zal zijn verstoord door de aanleg van de funderingen. Dit geldt ook voor de locaties waar heipalen tot diep onder de huidige bebouwing zijn geplaatst.

Identifier
DOI https://doi.org/10.17026/dans-zrh-c6cx
PID https://nbn-resolving.org/urn:nbn:nl:ui:13-x9-uq06
Metadata Access https://easy.dans.knaw.nl/oai?verb=GetRecord&metadataPrefix=oai_datacite&identifier=oai:easy.dans.knaw.nl:easy-dataset:204737
Provenance
Creator Peeters, D.
Publisher RAAP Archeologisch Adviesbureau BV
Contributor RAAP Archeologisch Adviesbureau BV
Publication Year 2021
Rights info:eu-repo/semantics/openAccess; License: http://creativecommons.org/licenses/by/4.0; http://creativecommons.org/licenses/by/4.0
OpenAccess true
Representation
Language Dutch; Flemish
Resource Type Dataset
Format application/msword; application/pdf; .ods; .pdf
Discipline Ancient Cultures; Archaeology; Humanities
Spatial Coverage (4.666 LON, 52.024 LAT); Netherlands; Wilhelminakade 49-50; Waddinxveen; Zuid-Holland