In opdracht van Mooder heeft BAAC bv op 29 en 30 mei 2018 een proefsleuvenonderzoek uitgevoerd op locatie Wanssum 4 in de weerd Wanssum, gemeente Venray. De aanleiding voor het onderzoek wordt gevormd door de Gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum, waarvan het huidige onderzoeksterrein een klein deel vormt.

Het onderzoeksterrein is gelegen in het holocene dal, op de aanzet/flankzone naar een diepliggende restgeul die ten noordoosten van Wanssum 4 ligt (de vroeg-holocene Blitterswijk-restgeul). Er bestaat een hoge verwachting voor “natte context” archeologie, met name gebaseerd op de naastgelegen terrasrand met een (middel)hoge verwachting voor “steentijd” en/of boerenerven” (vindplaats 1, ten zuidwesten van Wanssum 4).

Uit het onderzoek blijkt dat sprake is van een gefaseerde opvulling van de laagte. Dat past goed bij de restgeulvulling die werd verwacht. Deze geulvulling is intact. De geul moet gezien worden als een langdurig natte en moerassige laagte in het landschap waarin periodieke hoogwaters slib achter lieten.

De bovenste lagen bestaan uit het zogenaamde post-Romeinse dek, dat in het Maasdal werd afgezet vanaf de vierde eeuw na Chr. Onder de basis van dit post-Romeinse dek is op zo’n 30 cm onder het huidige maaiveld een vage laklaag aanwezig. Dit oude maaiveldniveau wordt voorlopig gedateerd in de bronstijd-ijzertijd. De kleilagen onder de laklaag pleiten voor een relatief rustig sedimentatieniveau. Ze dateren vermoedelijk uit de periode na het laatmesolithicum. Er zijn geen aanwijzingen gevonden voor reactivatie van de geul. De geul werd geleidelijk opgevuld, telkens als een hoogwater hier sediment achterliet. Op een diepte van 3,30 m onder het huidige maaiveld is (bedding?) zand aangetroffen dat op het late Dryas-terras ligt. De top van dit terras lag op een diepte van 3,75 m onder het huidige maaiveld.

Tijdens het onderzoek op Wanssum 4 zijn behalve enkele losse vondsten uit de volle en late middeleeuwen die afkomstig zullen zijn uit het post-Romeinse dek, geen archeologische resten aangetroffen. Gezien de mogelijke aanwezigheid van resten op de naastgelegen (in 2018 nog niet onderzochte) vindplaats 1, de intacte geulvulling ter plaatse en de lage dekkingsgraad van het onderzoek kan de aanwezigheid daarvan echter niet worden uitgesloten. Het betreft met name afvaldumps uit de periode laat-neolithicum tot en met ijzertijd, maar bijvoorbeeld ook houten structuren (kano’s, steigers, kades) die toebehoord hebben aan een eventuele nederzetting op vindplaats 1. Daarom is in eerste instantie geadviseerd om het afgraven van de laklaag en het daaronder gelegen kleipakket archeologisch te begeleiden. Het boven de laklaag aanwezige post-Romeinse dek kan archeologisch gezien worden vrijgegeven.

Inmiddels in is januari 2020 een proefsleuvenonderzoek uitgevoerd op vindplaats 1. Hierbij is aan de zuidzijde van deze vindplaats (rondom sleuf 28) vermoedelijk een mesolithische vindplaats aangetroffen. Aan de noordzijde van vindplaats 1, die grenst aan Wanssum 4 en dus aan het holocene dal, zijn geen archeologische resten aangetroffen. Op basis hiervan kan er van uitgegaan worden dat binnen Wanssum 4 geen “natte context” archeologie meer te verwachten is. Het advies is dan ook bijgesteld; er wordt geadviseerd om Wanssum 4 vrij te geven voor de geplande ontwikkelingen.