Kattendijke Landgoed Reijmersweg Kattendijke Landgoed Reijmersweg, Gemeente Goes. Archeologisch Bureauonderzoek en Inventariserend Veldonderzoek door middel van verkennende boringen

In opdracht van Govaert Beheer B.V. heeft Artefact! Advies en Onderzoek in Erfgoed in september en oktober 2017 een Archeologisch Bureauonderzoek en Inventariserend Veldonderzoek door middel van verkennende boringen uitgevoerd binnen een plangebied aan de Reijmersweg te Kattendijke (gemeente Goes). Dit plangebied ligt direct ten noorden van de bebouwde kom van Kattendijke en heeft een oppervlakte van circa 1,8 ha. De aanleiding tot het onderzoek is het voornemen om binnen het plangebied een landgoed te realiseren, waarvoor een nieuw bestemmingsplan wordt opgesteld. De voorziene bodemingrepen betreffen de aanleg van enkele terreinlaagtes/poelen, het natuurvriendelijk maken van de sloot aan de noordzijde van het plangebied en het verleggen van de sloot aan de zuidzijde. In de zuidoostelijk hoek wordt in het privégedeelte van het landgoed een woning gebouwd.

Op basis van de beschikbare aardwetenschappelijke, archeologische en historische gegevens is in het archeologisch bureauonderzoek een gespecificeerd archeologisch verwachtingsmodel opgesteld. Er kan samengevat gesteld worden dat binnen het plangebied voor de vroege prehistorie geen verwachting gold, vanwege de erosie van het pleistocene dekzand (Laagpakket van Wierden) en dat een middelhoge verwachting gold voor het aantreffen van vindplaatsen uit het Neolithicum op de top van de afzettingen van het Laagpakket van Wormer. Voor het daarboven gelegen Hollandveen Laagpakket gold een lage verwachting voor de bronstijd in de onderzijde van het veenpakket. Voor de top van het veen gold een hoge verwachting op het aantreffen van vindplaatsen uit de IJzertijd en de Romeinse Tijd. Op het niveau van het Laagpakket van Walcheren (Duinkerke II afzettingen) gold voor de Vroege Middeleeuwen een lage verwachting, aangezien het plangebied in deze periode in onbedijkt getijdengebied was gelegen. Voor de Late Middeleeuwen gold een middelhoge verwachting, vanwege de ligging in lager gelegen komgebied, maar wel even ten noorden van de dorpskern van Kattendijke die in bewoning kent vanaf de 13de eeuw en mogelijk eerder. Aan de zuidzijde grenst het plangebied aan een vierkant perceel dat direct ten noorden van de kerk ligt en mogelijk het neerhof van de voormalige kasteelberg, waarop later de kerk is gebouwd, was. Dit perceel is als dusdanig opgenomen in de Archeologische Verwachtingskaart van de bebouwde kom van Kattendijke. Voor de Nieuw Tijd gold een lage verwachting, aangezien er geen aanwijzingen zijn in de historische bronnen en het kaartmateriaal die wijzen op de aanwezigheid van bewoning of andersoortige vindplaatsen.

Tijdens het inventariserend veldonderzoek is het opgestelde verwachtingsmodel middels 14 verkennende boringen (tot maximaal 3,50 m –mv) getoetst. Hierbij dient opgemerkt dat dit veldonderzoek gericht was op het toetsen van de (geologische) verwachting en niet op het opsporen van eventuele vindplaatsen. Op basis van de resultaten van het booronderzoek is het verwachtingsmodel bevestigd en bijgesteld. De afzettingen van het Laagpakket van Wierden (pleistoceen dekzand) zijn beneden de maximale boordiepte gelegen. Voor dit niveau blijft, voor de vroege prehistorie, geen verwachting gelden. Voor het Laagpakket van Wormer geldt dat dit niveau intact is aangetroffen op een diepte vanaf 2,79 (vanaf 1,90 m –mv). Deze afzettingen bestaan hier uit matig) slappe, zwak siltige, groen-grijze klei met in de top rietsporen en vertonen binnen het plangebied een zeer gelijkmatig verloop zonder significante hoogteverschillen. Daarmee is duidelijk dat deze afzettingen wijzen op een nat getijdenmilieu dat ongunstig was voor bewoning. De verwachting voor dit laagpakket, voor het Neolithicum, wordt zodoende bijgesteld naar laag. Voor het Hollandveen Laagpakket geldt dat dit in 11 boringen intact is aangetroffen. In drie boringen is van het veen als gevolg van mariene erosie (boring 8) en moernering (boring 11 en 13) nog slechts een restant aanwezig. De intacte veentop is aangetroffen tussen 1,37 en 1,71 m –NAP (tussen 0,55 en 1,50 m –mv) en ligt daarmee vrij ondiep. De intacte veentop is zeven boringen tevens veraard, wat betekent dat deze top geruime tijd droog aan het oppervlak heeft gelegen. De verwachtingen voor het Hollandveen, een lage verwachting voor Bronstijd (onderzijde veenpakket) en een hoge verwachting voor de IJzertijd en Romeinse Tijd (top Hollandveen), blijven zodoende onveranderd. Boven het veen bestaat de bodemopbouw tot onder de bouwvoor uit afzettingen van het Laagpakket van Walcheren (Duinkerke II afzettingen). Deze afzettingen bestaan uit zwak tot matig siltige, matig stevige tot stevige, (bruin)grijze, kalkrijke klei met naar boven toe veel oxidatieverschijnselen en soms resten van mariene schelpen. Het betreft komafzettingen die vanuit getijdenkreken in een rustig getijdenmilieu zijn afgezet. De top van deze afzettingen is gelegen tussen 0,59 en 1,49 m –NAP (0,20 – 0,75 m –mv). In boring 11 en 13, waar het veen gemoerd is, ligt op het veenrestant een pakket heterogene klei. Dit betreft de vulling van de hier na het ontginnen van het veen ontstane moerneringsput. De top van de komafzettingen (direct onder de bouwvoor), bevat in boring 1, 3, 5, 7, 8 en 11, rode puinbrokjes; deze brokjes zijn tevens de bovengelegen bouwvoor aangetroffen. In boring 3 bevat dit niveau tevens een houtskoolspikkel. Mogelijk betreft het een oude bouwvoor die later is afgedekt met opgebrachte grond. Sterk doorwerkt, dan wel heterogeen, is dit niveau echter niet en ook zijn geen aanwijzingen voor bodemvorming in dit niveau waargenomen. In boring 13 bevat dit eveneens rode puinspikkels en houtskoolspikkels, maar is het niveau tot een diepte van 1,85 m –NAP (1,40 m –mv) duidelijk verstoord en vermengd met wat recent bouwzand. In de boringen, uitgezonderd boring 7, 10, 12 en 13, zijn in de bouwvoor rode puinbrokjes (afkomstig van baksteen) aangetroffen. In boring 11 is in de bouwvoor tevens een klein fragmentje, vermoedelijk laatmiddeleeuws, aardewerk gevonden. Deze indicatoren wijzen niet op de aanwezigheid van vindplaatsen, gelet op geringe hoeveelheid, hoge fragmentatie en het ontbreken van concentraties. Op basis van de boringen blijft de lage verwachting voor de Vroege Middeleeuwen onveranderd. Voor de Late Middeleeuwen wordt de middelhoge verwachting binnen het plangebied grotendeels bijgesteld naar een lage verwachting, vanwege het ontbreken van aanwijzingen voor de aanwezigheid van vindplaatsen. Gelet op de intactheid van het Laagpakket van Walcheren, blijft in de het zuidelijk deel van het plangebied een middelhoge verwachting bestaan, aangezien direct ten zuiden hiervan het perceel ligt dat op de Archeologische Verwachtingskaart van de bebouwde kom van Kattendijk als mogelijk laatmiddeleeuwse vindplaats (neerhof) is aangeduid. Tevens ligt dit deel van het plangebied in de directe nabijheid van de oude dorpskern van Kattendijke. Deze middelhoge verwachting betreft een 20 m brede zone in een strook langs de zuidelijke rand van het plangebied. Eventuele archeologische sporen kunnen hier direct beneden de bouwvoor aanwezig zijn. Voor de Nieuwe Tijd geldt dat, gelet op het ontbreken van aanwijzingen voor de aanwezigheid van vindplaatsen (zoals puinconcentraties en cultuurlagen), de lage verwachting blijft bestaan.

Identifier
DOI https://doi.org/10.17026/dans-x4n-aj5a
PID https://nbn-resolving.org/urn:nbn:nl:ui:13-2j-4902
Metadata Access https://easy.dans.knaw.nl/oai?verb=GetRecord&metadataPrefix=oai_datacite&identifier=oai:easy.dans.knaw.nl:easy-dataset:159610
Provenance
Creator Besuijen, G.P.A.
Publisher Artefact! Advies en Onderzoek in Erfgoed
Contributor Zeeland; Artefact! Advies en Onderzoek in Erfgoed
Publication Year 2020
Rights info:eu-repo/semantics/openAccess; License: http://creativecommons.org/licenses/by/4.0; http://creativecommons.org/licenses/by/4.0
OpenAccess true
Representation
Language Dutch; Flemish
Resource Type Dataset
Format pdf; prj; shx; csv; qix; shp; dbf; sbn; cpg; sbx
Discipline Ancient Cultures; Archaeology; Humanities
Spatial Coverage (3.314 LON, 47.975 LAT); Zeeland; Goes; Kattendijke; Reijmersweg; 65H (kaartblad)