Bewoningssporen uit de IJzertijd, Middeleeuwen en Nieuwste tijd in Munstergeleen: plangebied Geleenstraat te Abshoven-Munstergeleen, gemeente Sittard-Geleen

In opdracht van de gemeente Sittard-Geleen heeft RAAP tussen oktober 2016 en maart 2017 een archeologische begeleiding uitgevoerd ten behoeve van de aanleg van een riolering en de vervanging van het wegdek aan de Geleenstraat in Munstergeleen. Hierbij zijn drie archeologische vindplaatsen aangetroffen. In de eerste plaats gaat het om resten van kelder- en funderingsmuren van gebouwen uit de late 19e en begin 20e eeuw die in de loop van de 20e eeuw zijn gesloopt voor de verbreding van de Geleenstraat. Meteen ten zuiden van deze vindplaats, en nog binnen de historische kern van Munstergeleen, zijn sporen gevonden die op basis van het aangetroffen aardewerk gedateerd kunnen worden in de Vroege-Midden IJzertijd. De vindplaats bevindt zich op de overgang van een hoger gelegen deel in het landschap naar de lager gelegen delen van het beekdal van de Geleenbeek en een oost-west georiënteerd droogdal. Een derde vindplaats bevindt zich tegenover de abdij van Abshoven. Hier zijn sporen aangetroffen uit de Volle Middeleeuwen die mogelijk in verband kunnen worden gebracht met de vroegste ontwikkelingsfasen van Abshoven. Omdat ter plaatse alleen het wegdek werd vervangen en er geen diepere ingrepen plaatsvonden, is besloten om de sporen alleen op het vlak in te tekenen en verder in situ te bewaren. Met name de vindplaatsen 2 en 3 hebben een hoge fysieke en inhoudelijke waarde. Vindplaats 3 kan mogelijk geassocieerd worden met de vroegste ontwikkelingsfasen van abdij Abshoven in de Middeleeuwen waarover tot nu toe vrijwel uitsluitend historisch bronmateriaal over bestaat. Vindplaats 2 is potentieel zelfs van een meer regionale betekenis. Kennis over de Vroege en Midden IJzertijd in de lössgebieden is nog zeer beperkt. Twee belangrijke nederzettingen (Janskamperveld en Hoogveld) bevinden zich echter binnen de gemeente Sittard-Geleen. Een andere belangrijke vindplaats in de directe omgeving van Sittard-Geleen is Beek-Maastricht Aachen Airport. Daarnaast bevinden zich nog een verscheidenheid aan andere (kleinere) vindplaatsen binnen de gemeentegrenzen. Tot op heden was onderzoek voornamelijk gericht op de nederzettingen zelf, met een focus op ruimtelijke ordening, typologische ontwikkeling van materiële cultuur, etc. De locatie van vindplaats 2, alsmede enkele andere recent ontdekte vindplaatsen op de fl anken van de Geleenbeek, voegt hier een extra (landschappelijke) dimensie aan toe. Het wordt dan ook geadviseerd om de vindplaatsen 2 en 3 als behoudenswaardig aan te merken. Tegelijkertijd zorgt de grote verscheidenheid aan vindplaatsen uit de IJzertijd binnen de gemeente dat Sittard-Geleen een grote potentie heeft om een leidende rol te vervullen in onderzoek naar bewoning uit de IJzertijd op de löss, vergelijkbaar met de rol van Oss voor de dekzandgebieden. Vindplaats 1 heeft een minder hoge informatiewaarde en is op zichzelf als niet-behoudenswaardig aan te merken. Tegelijkertijd heeft de dorpskern van Munstergeleen, waartoe deze vindplaats behoord, wel een AMK-status (nr. 16615), Ondanks het feit dat vindplaats 1 niet behoudenswaardig is, is er geen reden om deze status aan te passen. Ook de middelhoge tot hoge archeologische verwachting binnen het gehele plangebied behoeft gezien de aangetroffen archeologische resten geen aanpassing. Een mogelijke uitzondering hierop vormen de drie potentiele grafheuvels meteen ten westen van het plangebied (AMK-nummers 8400, 8471 en 8472). Deze liggen op de hoogste delen van het plangebied. Tijdens het onderzoek is echter aangetoond dat ter plaatse van de heuvels een sterke erosie heeft plaatsgevonden, zeer waarschijnlijk gedurende de Middeleeuwen, waardoor de Bt-horizont (vrijwel) geheel verdwenen is. Het lijkt dan ook niet aannemelijk dat dergelijke heuvels nog volledig intact in het landschap aanwezig zijn. Het is echter mogelijk dat de huidige heuvels zijn aangelegd als onderdeel van de Engelse tuin om het romantisch beeld te versterken.

Identifier
DOI https://doi.org/10.17026/dans-27s-2fan
PID https://nbn-resolving.org/urn:nbn:nl:ui:13-q2-3mub
Related Identifier https://archisarchief.cultureelerfgoed.nl/Archis3/Zaakdocumenten/401/4016785/afm/
Metadata Access https://easy.dans.knaw.nl/oai?verb=GetRecord&metadataPrefix=oai_datacite&identifier=oai:easy.dans.knaw.nl:easy-dataset:115522
Provenance
Creator Vaessen, R.
Publisher RAAP Archeologisch Adviesbureau bv
Contributor Hoof, B van; Rondags, E.; RAAP Archeologisch Adviesbureau bv
Publication Year 2019
Rights info:eu-repo/semantics/openAccess; License: http://creativecommons.org/licenses/by/4.0; http://creativecommons.org/licenses/by/4.0
OpenAccess true
Representation
Language Dutch; Flemish
Resource Type Dataset
Format image/jpeg; dbf/xlsx, mdb, shp,doc/ pdf
Discipline Ancient Cultures; Archaeology; Humanities
Spatial Coverage (5.856 LON, 50.973 LAT)