Op 11,18 en19 maart 2013 heeft BAAC bv een archeologische begeleiding en een Inventariserend Veldonderzoek door middel van proefsleuven (IVO-P) uitgevoerd in het plangebied De Kapel in het centrum van Culemborg. Belangrijke vraagstelling bij het onderzoek was of er zich in het plangebied archeologische resten bevinden van een laatmiddeleeuws erf en de uit de tweede kwart van de 14e eeuw daterende stadsmuur met waltoren. Ook konden er sporen verwacht worden op de Redichemse stroomgordel, die onder een ophogingspakket in het plangebied aanwezig is.
Uit de archeologische begeleiding is gebleken dat een groot deel van het plangebied door de bouw en sloop van een bunker diep verstoord was. Alleen in het oostelijke deel bevonden zich nog onverstoorde archeologische resten. Op basis van dit gegeven is het in het PvE voorgestelde puttenplan aangepast. In plaats van een sleuf over de lengte en een over de breedte van het terrein is een langere sleuf aangelegd in het oostdeel.
Bij de aanleg van de sleuf is één vlak aangelegd op een relevant spoorniveau. De daarin aanwezige sporen bestonden uit resten van de stadsmuur met poeren van de weergang daterend uit de 14e eeuw, afvalkuilen uit de 14e tot de 17e eeuw en een deel van een gebouw uit de 19e eeuw. De afvalkuilen en een latrine hebben betrekking op de achtererven van de percelen aan de Ridderstraat. Opmerkelijk is dat de stadsmuur niet direct aansluit op het nog bestaande deel direct ten noordwesten van het plangebied. Een goede verklaring hiervoor is op basis van het onderzoek niet te geven. Mogelijk is dit de locatie waar op de kaart van Perrenot uit 1760 een rechthoekige muurtoren staat aangegeven.
De resten worden behoudenswaardig beschouwd en vallen net buiten de contour van de toekomstige planontwikkeling er wordt dan ook geadviseerd om de resten in situ te behouden. Vanwege het historische belang en het fraaie aanzicht van de oude binnenstad, raden we de gemeente Culemborg aan de resten van de stadsmuur zichtbaar te maken bij de toekomstige inrichting van het terrein.
