In opdracht van dhr. R. Peek en familie De Wit heeft BAAC (Archeologie & Bouwhistorie) een opgraving uitgevoerd in plangebied Sint Michielsgestelseweg te Vught. De aanleiding voor het onderzoek is de voorgenomen bouw van twee woningen in het plangebied waarbij een gerede kans bestaat dat archeologische waarden vernietigd zullen worden.
Naar aanleiding van enkele vooronderzoeken in het plangebied heeft het terrein een hoge archeologische verwachting op het voorkomen van archeologische resten uit het laat-paleolithicum-middeleeuwen gekregen.
Het proefsleuvenonderzoek wees vervolgens uit dat in het plangebied een vindplaats uit de ijzertijd en/of Romeinse tijd aanwezig moest zijn, evenals mogelijk ook een vindplaats uit de middeleeuwen. Het advies was dan ook om een vervolgonderzoek in de vorm van een opgraving uit te laten voeren indien behoud in situ niet mogelijk was.
De vindplaats ligt op een dekzandrug die in oostelijke richting afhelt naar de Dommel. In het plangebied heeft zich vanaf de late middeleeuwen of het begin van de nieuwe tijd een cultuurdek kunnen ontwikkelen waardoor oudere archeologische resten beschermd zijn gebleven. Plaatselijk is nog een oudere akkerlaag aangetroffen. In het westen van het plangebied is deze laag vermoedelijk door verploeging in het cultuurdek opgenomen.
In de werkputten zijn 120 archeologisch relevante sporen aangetroffen, bestaande uit paalsporen, kuilen, (wand)greppels en karrensporen. Op basis van met name het aardewerk zijn twee bewoningsfasen vastgesteld. De oudste fase betreft een bewoningsfase uit het begin van de vroege ijzertijd. Uit deze periode dateren een huisplattegrond en mogelijk ook een spieker. Een hekwerk dat ten noordoosten van de huisplattegrond loopt zou het erf kunnen hebben begrensd, maar dit kon niet met zekerheid worden vastgesteld. De jongste bewoningsfase dateert uit de midden-ijzertijd. In een kuil werd aardewerk uit deze periode gevonden. Of de omringende paalsporen ook tot deze fase horen is niet duidelijk. Van twee spiekerplattegronden is niet te zeggen uit welke bewoningsfase ze dateren. Behalve het aardewerk zijn ook natuurstenen artefacten gevonden die bij een nederzetting behoren. Zeer waarschijnlijk dateren deze artefacten uit de ijzertijd. Alhoewel slechts één metaalslak is gevonden, zou deze slak kunnen wijzen op metaalbewerking in of in de nabijheid van de vindplaats.
Hoewel tijdens de opgraving ook aardewerk uit de Romeinse tijd en de vroege en/of volle middeleeuwen is aangetroffen, evenals een bronzen schijffibula uit de vroege/volle middeleeuwen, zijn geen sporen uit deze perioden in het plangebied aanwezig. Een vindplaats uit die perioden zal zich in de directe omgeving van het plangebied bevinden. Wel zijn in het plangebied jongere sporen aangetroffen, daterend uit de late middeleeuwen en het begin van de nieuwe tijd. Deze sporen bestaan uit greppels en karrensporen en wijzen op een gebruiksfase van het terrein. Uit de late de middeleeuwen en nieuwe tijd dateert een kleine hoeveelheid aardewerk dat lijkt te wijzen op mestaardewerk dat met het opwerpen van een cultuurdek op locatie terecht is gekomen.
De vindplaats uit de ijzertijd kon tijdens het onderzoek niet begrensd worden. De mogelijkheid bestaat dat de sporen zich in alle richtingen doorzetten en dat archeologische resten op de aangrenzende percelen kunnen worden aangetroffen. Bovendien is de verwachting dat op de aangrenzende percelen sporen uit de Romeinse tijd en de vroege en volle middeleeuwen aanwezig zullen zijn.
