ADC ArcheoProjecten heeft een Archeologische Begeleiding uitgevoerd ten behoeve van het verwijderen van funderingen van een schoolgebouw op de locatie tussen de Torenstraat en de Groenestraat in de gemeente Nijkerk. De Archeologische Begeleiding had als doel het in kaart brengen van het Torenhuis en de stadsgracht. Daarnaast was het streven naar in situ behoud van eventuele resten van het Torenhuis.
Het onderzoeksgebied heeft een oppervlakte van ca. 3000 m² en was vóór de sloop in gebruik als schoolgebouw. Het gebied wordt begrensd door de Groenestraat in het zuiden, de Huserstraat in het westen, de Torenstraat in het noorden en de Venestraat in het oosten.
Tijdens de begeleiding zijn alleen op die plaatsen waar het Torenhuis en de gracht werden verwacht werkputten aangelegd, in het noorden van het plangebied. Hier werden sporen van bewoning uit de Late Middeleeuwen en Nieuwe tijd aangetroffen. Het gaat onder andere om muuruitbraakrestanten die toegewezen kunnen worden aan het Torenhuis. Hier langs lag een gracht, die waarschijnlijk wel aansloot op de stadsgracht, maar bij het Torenhuis zelf hoorde. In de noordoosthoek van het plangebied is een boomstamleiding aangetroffen die uitmondde in deze gracht. Deze was afkomstig van een perceel dat ten noordoosten van het Torenhuis lag. De leiding werd waarschijnlijk gebruikt voor het lozen van afvalwater. In het zuiden van de aangelegde werkput werd een sloot aangetroffen met een oost-west oriëntatie. Op basis van het aardewerk kan deze gedateerd worden in de 2e helft van de 14e eeuw, nog voor het Torenhuis gebouwd was. Uit botanische monsters die uit deze sloot werden genomen valt af te leiden dat er in de directe omgeving open bossen waren met o.a. eik en hazelaar, evenals weidegronden en heide.
De oorspronkelijke bodemopbouw die zich op het Pleistocene dekzand moet hebben gevormd, was over het gehele onderzoeksgebied verstoord door de bouw van de school. Het is hierdoor niet duidelijk hoeveel er van de oorspronkelijke C-horizont is verdwenen.
Op basis van het onderzoek valt te concluderen dat er ondanks de diepe verstoringen nog steeds archeologische waarden in het gebied aanwezig zijn en dat er bij toekomstige bodemverstorende werkzaamheden vanaf een diepte van 0,8 m +NAP kans is op het aantreffen van deze archeologische waarden. Archeologisch onderzoek wordt dan ook geadviseerd.
