In opdracht van Lugten Malschaert Architecten heeft onderzoeks- en adviesbureau BAAC een archeologisch inventariserend veldonderzoek met behulp van boringen (karterende fase) uitgevoerd in het plangebied Kerkstraat 25 te Poortugaal. Het plangebied betreft een wettelijk beschermde huisterp (rijksmonument 45862). Om die reden dient voorafgaand aan alle bodemverstorende activiteiten toestemming te worden gevraagd aan de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE).
Aanleiding voor het onderzoek is het plan om het bestaande erf rond het monumentale pand opnieuw in te richten. Hierbij moet onder andere gedacht worden aan de aanleg van een boomgaard en de aanleg van parkeerplaatsen. Enkele onderdelen van het inrichtingsplan waaronder het planten van enkele bomen en de aanleg van een terras en (kruiden)tuin zijn echter reeds uitgevoerd.
Aangezien een monumentenvergunning vereist is voor uitvoering van het inrichtingsplan heeft de RCE aangegeven dat enkele aanvullende boringen nodig zijn op door de RCE aangegeven locaties. Op het terrein zijn in het verleden reeds een verkennend booronderzoek en een archeologische begeleiding uitgevoerd.
Uit onderhavig onderzoek blijkt dat de terp in het zuidelijke deel van het plangebied uit twee fases is opgebouwd. De oudste fase bevindt zich op de oeverwalafzettingen (westelijke deel) en de geulafzettingen (oostelijke deel). Het onderscheid tussen terplichaam en natuurlijk sediment is als gevolg van de aanwezigheid van een laklaag in de top van de natuurlijke afzettingen redelijk goed als zodanig herkenbaar. In deze oudste fase van het terplichaam zijn geen dateerbare indicatoren aangetroffen. Er kan derhalve niet worden vastgesteld hoe oud deze laag precies is. Het betreft echter vrij ‘schoon’ ophoogmateriaal, zonder sporen van plaggen of veen. De oudste fase direct rond de boerderij vertoont wel dergelijke sporen. Dit kan een aanwijzing zijn dat de ‘oudste’ fase van het terplichaam zoals aangetroffen tijdens onderhavig onderzoek niet uit dezelfde fase dateert als de oudste fase van het terplichaam direct rond de boerderij. Mogelijk is de ‘oudste’ fase van het terplichaam zoals aangetroffen tijdens onderhavig onderzoek niet veel ouder dan de jongste fase alhier. Het is ook mogelijk dat de ‘oudste’ fase van het terplichaam zoals aangetroffen tijdens onderhavig onderzoek gekoppeld kan worden aan de 16de eeuwse ophoging van de terp ter plaatse van de boerderij. Zonder dateerbare indicatoren blijft dit echter speculeren. De jongste fase van het terplichaam ter plaatse van het plangebied kan op basis van het vondstmateriaal in de nieuwe tijd B en nieuwe tijd C worden geplaatst.
Op basis van onderhavig onderzoek zijn geen duidelijke aanwijzingen aangetroffen die erop kunnen duiden da het terplichaam recentelijk is verstoord.
Ter plaatse van boring 3 is in de recente geschiedenis slootbagger opgebracht. Ter plaatse van de boringen 6 en 7 is mogelijk een deel van het terplichaam afgegraven. Dit valt echter alleen af te leiden van de hoogteligging, niet uit de boorstaten. Ter plaatse van boring 1 is de boring gestuit op een diepte van 95 cmmv. Mogelijk is dit het gevolg van de aanwezigheid van bouwpuin, maar oude funderingen zijn daar ook niet uit te sluiten.
