In opdracht van Combinatie Mooder Maas heeft het onderzoeks- en adviesbureau BAAC een archeologisch inventariserend veldonderzoek uitgevoerd met behulp van boringen (verkennende fase) in het plangebied Ooijen-Wanssum Hoogwatergeul, plangebied ‘De Hoge Rug’ te Ooijen (IVO-verkenning PLUS).
Hierbij zijn, in samenspraak met de opdrachtgever en het bevoegd gezag,
boringen geplaatst in een zestal raaien haaks op het plangebied, aangevuld met tien kijkgaten op strategische locaties
Aanleiding voor het onderzoek is de herinrichting van het plangebied, waarbij een hoogwatergeul zal worden aangelegd en weerdverlaging zal worden toegepast.
In het recente verleden heeft het gebied reeds deel uitgemaakt van eerder
onderzoek. Het gaat hierbij om een bureaustudie (verwachtingskaart) en een verkennend booronderzoek. Daarnaast is in 2014 een verwachtingskaart opgesteld voor het gehele gebied waarbinnen in het kader van de ‘Gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum’ werkzaamheden staan gepland. Verder bevindt het plangebied zich in de directe nabijheid van vindplaats 10, een vindplaats die op basis van een karterend booronderzoek uit 2014 is herkend en waar eind 2016 een waarderend proefsleuvenonderzoek heeft plaatsgevonden.
Het doel van het onderzoek is om een beter inzicht te krijgen in de
ontstaanswijze van het plangebied.
Op drie locaties zijn drie vondsten gedaan. De eerste vondst, aangetroffen bij een boring, betrof een fragment van een middeleeuwse kogelpot. De andere twee vondsten werden aangetroffen bij het graven van kijkgaten. Het ging om twee fragmenten natuursteen.
In geen enkele boring is organisch materiaal aangetroffen in de restgeulen. De geulen zijn over het algemeen opgevuld met klastisch sediment, afgewisseld met zandlagen .Dergelijke restgeulvullingen zijn minder geschikt voor dateringen.
Uit onderhavig onderzoek is gebleken dat de geomorfologische, lithologische en bodemkundige situatie ter plaatse van het plangebied de verwachtingen zoals opgesteld in het verkennend onderzoek van Zuidhoff et al. en ook de verwachtingskaar tin grote lijnen bevestigt. Op basis van onderhavig onderzoek is de geomorfologie echter in groter detail in beeld gebracht.
Uit onderhavig onderzoek blijkt duidelijk dat de oude kronkelwaardrug zoals aangetroffen ter plaatse van vindplaats 10, doorloopt tot binnen de contouren van onderhavig onderzoek.
Er is sprake van een tweetal kronkelwaardruggen; de archeologisch relevante vroeg-prehistorische kronkelwaardrug aan de westzijde van het VSE-gebied en de archeologisch minder relevante (laat)middeleeuwse kronkelwaardrug aan de oostzijde van het VSE-gebied. Op basis van eerder onderzoek uit 2012 is op basis van één OSL-datering geconcludeerd dat deze kronkelwaardrug (laat)middeleeuws van ouderdom is. Tijdens onderhavig onderzoek is op deze kronkelwaardrug een fragmentje aardewerk aangetroffen die een dergelijke
ouderdom verifieerd.
Uit het kijkgatenonderzoek is gebleken dat de oude kronkelwaardrug zich
daadwerkelijk op het niveau bevindt zoals dat in de boringen is aangetroffen. Er zijn tijdens het graven van de kijkgaten echter geen vuursteenvondsten aangetroffen.
In de boringen is de bodem uit de ijzertijd sporadisch waargenomen. In de kijkgaten die ter plaatse van de Late Dryas-restgeul zijn geplaatst, is deze bodem duidelijker zichtbaar, zij het soms zeer vaag. Hierdoor zijn de bodems niet overal in de boringen als zodanig herkent zijn. Het lijkt er derhalve op dat de bodem zich over het gele gebied uitstrekt, maar dat deze niet overal als bodem herkenbaar zal zijn.
Het onderhavig onderzoek betreft een verkennend onderzoek waarbij de
gekozen boormethode in geen geval als afdoende kan worden beschouwd om een archeologische vindplaats te kunnen karteren. Ook kan er geen uitspraak worden gedaan over de behoudenswaardigheid van vindplaatsen. Wel is een advieskaart gemaakt waarop vier verschillende zones zijn weergegeven, die als leidraad voor toekomstig onderzoek kan gelden .
