Long Cross aan de Kerkebuurt.

In 2014 is een archeologisch onderzoek uitgevoerd op het perceel Kerkebuurt 190 te Berkhout. Hierbij zijn vondsten en sporen gevonden vermoedelijk vanaf het einde van de 12de eeuw. Op basis van deze sporen en historische en cartografische gegevens kan de bewoningsgeschiedenis van het terrein worden geschetst. Uit de periode van de ontginningen in Berkhout zijn daliegaten en een mogelijke akkerlaag gevonden. De datering hiervan is niet bekend. De oudste scherven aardewerk uit de laag boven deze sporen dateren in de periode 1160-1205. De oudste sporen dateren daarom vermoedelijk vóór 1200. De scherven, en een aantal andere vondsten, zijn de neerslag van een periode van bewoning tussen ca. 1175 en 1350. De meest opvallende vondsten uit deze periode waren twee zilveren munten. Er zijn geen restanten van huizen of duidelijke ophogingslagen gevonden, zoals op andere West-Friese vindplaatsen in Wognum en Spanbroek. Uit de periode 1350-1600 zijn geen sporen en vondsten aangetroffen. Resten uit de 14de, 15de en 16de eeuw zijn in geheel West-Friesland schaars. Dit komt mogelijk doordat men huizen ondiep en met hout fundeerde en afval niet op het erf achterliet. De bouw van de stolpboerderij heeft waarschijnlijk rond 1600 plaatsgevonden. De oudste vondsten op het terrein die aan de stolp te koppelen zijn, dateren van net vóór 1600. Binnen de eerste 50 jaar van het bestaan van de stolp is een deel van een perceelssloot gedempt met afval van de boerderij. Op het achterterrein is nog een afvalkuil uit 1600-1650 aangetroffen. Van de boerderij en naastgelegen schuur is een aantal bakstenen poeren teruggevonden. Direct achter de achtergevel van de stolp stond in de 18de of 19de eeuw een waterkelder. Deze is in de 20ste eeuw volgegooid met afval. Midden over het terrein lag een sloot, die in ieder geval in de periode 1860-1910 heeft gefunctioneerd als insteekhaven. De dendrochronologische dateringen van het funderingshout van de schuur en van een beschoeiing in de insteekhaven, liggen rond het midden van de 19de eeuw. Aan het Oosteinde 30 in Berkhout, in Bovenkarspel en Hoogkarspel zijn vergelijkbare schuren en insteekhavens gevonden. De demping van de insteekhaven rond 1910 heeft zeer veel vondstmateriaal uit eind 19de-begin 20ste eeuw opgeleverd. Het vondstmateriaal heeft informatie opgeleverd over het interieur en exterieur van de boerderij en over de spullen die het huishouden gebruikte. Kenmerkend voor een melkveebedrijf waren de vondsten van aardewerk die met de kaasproductie te maken hebben, zoals kaasvormen en melkteilen. Verder is een beeld verkregen van het bestek waarmee men at en de pronkborden die aan de muur hingen. De stolp had een dakspiegel met zwart geglazuurde dakpannen en glas-in-loodramen. In het interieur zat in de 19de eeuw een tegeltableau om de haard en waren veelkleurige behanglijsten aanwezig. Van de laatste bewoners van het terrein zijn ook sporen en gebruiksvoorwerpen teruggevonden. “Moeder Marie” en haar man John Volmer woonden vanaf 1968 in het huisje dat na de sloop van de stolp gebouwd werd. Twee waterputjes die ze in de tuin hadden gebouwd zijn in de opgraving teruggevonden. In de waterkelder zaten spullen die ze in de tuin en in het restaurant gebruikt hebben.

Identifier
DOI https://doi.org/10.17026/dans-xcm-6eg3
PID https://nbn-resolving.org/urn:nbn:nl:ui:13-dl-siji
Metadata Access https://easy.dans.knaw.nl/oai?verb=GetRecord&metadataPrefix=oai_datacite&identifier=oai:easy.dans.knaw.nl:easy-dataset:184879
Provenance
Creator Verduin, J.T.
Publisher Data Archiving and Networked Services (DANS)
Contributor Schrickx, C.P.; Peereboom, J.R.; Archeologie West-Friesland
Publication Year 2020
Rights info:eu-repo/semantics/openAccess; License: http://dans.knaw.nl/en/about/organisation-and-policy/legal-information/DANSLicence.pdf; http://dans.knaw.nl/en/about/organisation-and-policy/legal-information/DANSLicence.pdf
OpenAccess true
Representation
Language Dutch; Flemish
Resource Type Dataset
Discipline Ancient Cultures; Archaeology; Humanities
Spatial Coverage (4.993 LON, 52.639 LAT)