Zwartsluis, nabij Zwartewatersklooster, Gemeente Zwartewaterland (Ov.). Een Archeologisch Bureauonderzoek en Inventariserend Veldonderzoek (IVO-O)

In verband met de geplande bouw van een woning is een archeologisch onderzoek uitgevoerd aan de weg Zwartewatersklooster te Zwartsluis, gemeente Zwartewaterland, provincie Overijssel. Voor de bouw is graafwerk nodig zoals voor funderingen en waarschijnlijk een kelder. Deze bodemingrepen betekenen mogelijk een bedreiging voor archeologische waarden. Het doel van het onderzoek is om vast te stellen wat de kans is op de aanwezigheid van archeologische waarden. Het inventariserend onderzoek bestaat uit een bureauonderzoek (protocol 4002) en een veldonderzoek, verkennende en karterende fase (IVO-O; protocol 4003). Bij het bureauonderzoek zijn bronnen geraadpleegd op het gebied van fysische geografie, archeologie en historische geografie. Tijdens het veldonderzoek zijn acht boringen geplaatst om de opbouw en gaafheid van de bodem te bepalen en om te zoeken naar archeologische materialen. Tijdens het neolithicum ontwikkelde zich in de omgeving van het plangebied een uitgestrekt veenmoeras. Het gebied lag op hoger gelegen gronden die als een eiland in het moeras kwamen te liggen. In het zuidelijke deel van het plangebied ligt een rivierduin in de ondergrond. De dichtstbijzijnde gemelde vondst is van een bronzen halsring die mogelijk uit de vroege ijzertijd dateert en die gevonden is op tweehonderd meter afstand. Op vijfhonderd meter afstand heeft tijdens de late middeleeuwen op een rivierduin het Sint Mariaklooster gelegen. Van zuidwest naar noordoost loopt de top van het pleistocene zand twee meter af binnen het plangebied. Voorafgaand aan de veenvorming heeft het zand van het plangebied langdurig droge condities gehad op basis waarvan het een geschikte vestigingsplek lijkt te zijn geweest voor de mens. De top van het zand is goed bewaard gebleven, zodat eventuele archeologische grondsporen ook in goede staat kunnen zijn. Maar de enige aangetroffen indicator is houtskool dat ook een natuurlijke oorzaak kan hebben. Eenduidige aanwijzingen voor een archeologische vindplaats op het zand zijn er daarom niet. Op het zand ligt een pakket veen met een kleidek van 0,2 meter. Dit dek is redelijk bewaard gebleven, zodat eventuele archeologische sporen uit de middeleeuwen of nieuwe tijd ook nog aanwezig kunnen zijn. Maar net als voor het dieper gelegen zand geldt dat in de klei geen eenduidige aanwijzingen zijn gevonden voor de aanwezigheid van een vindplaats.

Het selectie-advies door senior KNA-prospector drs. J.M.G. Bongers luidt: 'Aangezien het onderzoek geen aanwijzingen heeft opgeleverd voor de aanwezigheid van een archeologische vindplaats, adviseren wij om geen nader archeologisch onderzoek te ondernemen en het terrein vrij te geven. Wel wijzen wij erop dat als bij het graafwerk ten behoeve van de bouw van de woning onverhoopt toch archeologische grondsporen worden aangetroffen en/of vondsten worden gedaan, dat daarvan direct melding dient te worden gemaakt conform de Erfgoedwet 2015, artikel 5.10. Wij adviseren dit te doen bij de gemeente Zwartewaterland. Tevens stellen we voor om de geborgen scherf aardewerk te deselecteren.'

Namens de gemeente Zwartewaterland heeft de heer H. Clevis op 26 april 2018 (per e-mail) laten weten om het bovenstaande selectie-advies over te nemen en het rapport goed te keuren. De vondst kan worden gedeselecteerd.

Identifier
DOI https://doi.org/10.17026/dans-z5c-aymv
PID https://nbn-resolving.org/urn:nbn:nl:ui:13-ql-vuxh
Metadata Access https://easy.dans.knaw.nl/oai?verb=GetRecord&metadataPrefix=oai_datacite&identifier=oai:easy.dans.knaw.nl:easy-dataset:96541
Provenance
Creator Bongers, J.M.G.
Publisher De Steekproef
Contributor De Steekproef
Publication Year 2018
Rights info:eu-repo/semantics/openAccess; License: http://creativecommons.org/licenses/by/4.0; http://creativecommons.org/licenses/by/4.0
OpenAccess true
Representation
Language Dutch; Flemish
Resource Type Text
Format application/pdf
Discipline Ancient Cultures; Archaeology; Humanities
Spatial Coverage (6.102 LON, 52.624 LAT); Omgeving nabij Zwartewatersklooster; Zwartsluis; Gemeente Zwartewaterland; Provincie Overijssel