Getuigen Verhalen, Het Molukse perspectief in oorlogstijd, interview 18

Geïnterviewde 18 is in 1924 op het eiland Haruku geboren. Tijden de Tweede Wereldoorlog heeft geïnterviewde moeten meewerken met de aanleg van een vliegveld (Sekojo) nabij het dorp Pelauw op het eiland Haruku. Het werk bestond uit graafwerk en het egaliseren van de grond. De mannen in Oma waren in twee groepen verdeeld en moesten om de twee weken in Pelauw werken. Hiernaast waren de inwoners van Oma ook verantwoordelijk voor voedselvoorziening voor de Japanse militairen in Oma. Als de Japanse bevelen niet goed werden opgevolgd, werd er zwaar gestraft. Geïnterviewde herinnert zich dat na de Japanse inval twee Australische militairen naar Oma waren gevlucht. Deze zijn geholpen om via het eiland Saparua te vluchten naar Australie.

Japanse militairen komen op 5 mei naar Oma nadat het dorpshoofd van het dorp Rohomoni, die het bestuur van Oma waarnam, in Oma wordt vermoord. Hij wordt vermoord op verdenking van spionage voor de Japanners. Twee medewerkers kunnen ontvluchten en lichten de Japanse autoriteiten in. Niet lang daarna verschijnt er een Japans oorlogschip voor de kust bij Oma en beschiet het dorp. De kerk wordt geraakt en er vallen drie doden. De meeste mensen uit het dorp vluchten de bossen in. Japanse militairen landen in Oma en nemen twintig tot dertig mensen gevangen, onder wie de broer van geïnterviewde . Deze groep wordt vastgezet in de gevangenis in Ambon. Geïnterviewde vertrekt ook naar Ambon-stad en vindt daar werk in een Japans restaurant. Op deze manier kan hij zijn broer van voldoende eten voorzien als deze na een dag van werk voor de Japanners in de stad met de medegevangenen weer terugkeert naar de gevangenis.

Als geallieerde troepen Ambon-stad beginnen te bombaderen vluchten veel mensen naar het eiland Seram. Geïnterviewde vlucht terug naar Oma. Door de twee Japanse militairen aldaar wordt hij gedwongen om als Boi Ran (dorpswacht) dienst te nemen.

Na de Japanse capitulatie neemt geïnterviewde dienst in het KNIL. Hij wordt opgeleid in Ambon-stad en wordt via Makassar, Watampone (Celebes; Sulawesi) en Probolinggo (Java) gestationeerd in Pasaruan (Oost-Java). Daar vecht hij tegen de Indonesische troepen. Er vallen hier veel doden aan de Indonesische kant. Hierna wordt hij gestationeerd met zijn Bataljon 23 in Malang. Tijdens beschietingen wordt hij geraakt, maar zonder enig letsel.

Na de soevereiniteitsoverdracht bevindt geïnterviewde zich in Surabaya waar hij zich met zijn gezin op dienstbevel inscheept naar Nederland. In Nederland komt geïnterviewde met zijn gezin in Schattenberg terecht. Hem is verteld dat het verblijf in Nederland voor slechts drie maanden is. In Schattenberg krijgt hij zijn ontslag uit dienst. Na enige tijd gaat hij werken in de Philipsfabriek en later bij AKZO, tot aan zijn pensioen.

Identifier
DOI https://doi.org/10.17026/dans-zj4-7dgh
PID https://nbn-resolving.org/urn:nbn:nl:ui:13-1xb-hdm
Metadata Access https://easy.dans.knaw.nl/oai?verb=GetRecord&metadataPrefix=oai_datacite&identifier=oai:easy.dans.knaw.nl:easy-dataset:41166
Provenance
Creator Museum Maluku (MuMa) ©; Habiboe, R.R.F.
Publisher Data Archiving and Networked Services (DANS)
Publication Year 2010
Rights info:eu-repo/semantics/restrictedAccess; DANS License; https://dans.knaw.nl/en/about/organisation-and-policy/legal-information/DANSLicence.pdf
OpenAccess false
Representation
Resource Type Dataset
Format avi; pdf
Discipline History; Humanities
Spatial Coverage Oma; Pelauw; Sekojo; Rohomoni; Ambon-stad; Saparua; Molukken; Australia; Makassar; Watampone; Sulawesi; Probolinggo; Pasaruan; Malang; Surabaya; Java; Indonesia; Schattenberg; Nederland; Soerabaja; The Netherlands; Moluccas