In het kader van interne verbouwingen in de bedrijfspanden Nieuwe Markt 24-26, 28-30 en Nieuwe Markt 36-38-38A, heeft Bureau Leefomgevingskwaliteit / Archeologie (BLAN) van de gemeente Nijmegen vanaf 16 augustus 2011 t / m 25 april 20131 met onderbrekingen diverse waarnemingen, respectievelijk projectcodes Nm4, Nm3 en Nm5, verricht. Volgens het destijds vigerende bestemmingsplan was het niet mogelijk om archeologisch en bouwhistorisch onderzoek te verlangen. In het facetbestemmingsplan van de gemeente Nijmegen van januari 2014 is vastgelegd dat graafwerkzaamheden in gebieden van zeer hoge archeologische waarde (waarde 3) op de Archeologische Beleidskaart van de gemeente Nijmegen zonder een omgevingsvergunning mogen worden uitgevoerd, indien er minder dan 50 m2 wordt verstoord. Dat betekent dat indien een bouwwerk vergunningsvrij kan worden opgericht, hieraan in beginsel geen voorschriften kunnen worden gesteld met betrekking tot de bescherming van archeologische waarden. Voor de zones waaraan waarde 3 is toegekend staat het, op basis van eerder archeologisch onderzoek, vast dat zich archeologische waarden in de bodem bevinden. Door de ondergrens van 50 m2 gaat echter veel archeologische informatie verloren. De motie Hillen, op 25 juni 2014 door de gemeenteraad aangenomen, maakt het mogelijk om voortaan alle bodemingrepen onder de 50 m2 binnen de aandachtszones met waarde 3 te monitoren en archeologisch te begeleiden. Hierdoor worden met vernietiging bedreigde archeologische waarden gedocumenteerd en veiliggesteld, en wordt tegelijkertijd de impact van het facetbestemmingsplan (ook vastgesteld op 25 juni 2014) op die delen van Nijmegen met archeologisch zeer hoge waarden onderzocht. Dit onderzoek wordt uitgevoerd op kosten van de gemeente Nijmegen, maar is wel afhankelijk van de toestemming van de initiatiefnemer. De werkzaamheden moeten worden uitgevoerd conform het Programma van Eisen.2 De 19e-eeuwse panden zijn sinds 1987 en 1988 in het gemeentelijk monumentenregister opgenomen.3 De panden zijn gelegen in een rijksbeschermd stadsgezicht. Vanwege de aanwezigheid van de 16e-eeuwse stadsmuur pal onder de fundering van de 19e-eeuwse voorgevels en vanwege de aanname dat hier in de nabijheid ook de laat-middeleeuwse stadsmuur zou moeten liggen - deze was immers in 2005 niet aangetoond met archeologisch onderzoek in de Bottelstraat (Bt1) - zijn door BLAN de verbouwingen en sloopwerkzaamheden in eerste instantie gevolgd. Op het moment dat duidelijk werd dat de laat-middeleeuwse stadsmuur inderdaad aanwezig was, zijn aansluitend de verschillende waarnemingen verricht. Hiermee is belangrijke en tot nu toe onbekende informatie over de laat-middeleeuwse stadsmuur in de noordwestzone van de middeleeuwse stad vastgesteld en gedocumenteerd. Het belang hiervan is erg groot, omdat archeologische en bouwhistorische informatie over de oudste fase van de stadsmuur van Nijmegen zeer schaars is. Vervolgens is op 5 en 6 februari 2015 een kleine waarneming (project He19) op de kruising Lange Hezelstraat Nieuwe Markt verricht, waarbij een muur is vastgelegd. Na analyse van de meetgegevens bleek deze waarneming samen te vallen met het eerder uitgevoerde (1990) project He1.