De aanleiding voor het uitvoeren van een archeologisch inventariserend veldonderzoek (IVO) is het voornemen om woonhuizen te bouwen op een aantal percelen aan de Kruisweg te Den Andel, gemeente Winsum (Gr). Conform het verdrag van Malta is het plangebied voorafgaand aan de voorgenomen werkzaamheden geınventariseerd op archeologische waarden. In opdracht van Helbigadvies heeft Archaeological Research & Consultancy (ARC bv) het archeologisch onderzoek verricht. Dit gebeurde door middel van een bureau-onderzoek en veldwerk door middel van grondboringen, uitgevoerd door dr. H. Buitenhuis. Het veldonderzoek vond plaats in samenwerking met Outline Consultancy in Groningen, verantwoordelijk voor het milieu-onderzoek, en heeft plaatsgevonden op 14 november 2005.

Conclusie en aanbeveling: Doel van het inventariserend veldonderzoek (IVO) is om door middel van grondboringen het door het bureau-onderzoek gepresenteerde verwachtingsmodel te verifieren en aan te vullen met veldgegevens. Uit de boringen blijkt, dat zowel het oostelijk als westelijk terrein onderdeel hebben uit gemaakt van de hoge kwelder die in de 13e eeuw is bedijkt. De over het algemeen onverstoorde bodemopbouw in beide terreinen wijst erop dat er geen bewoning heeft plaatsgevonden. Er zijn geen aanwijzingen voor de resten van wierdes uit de periode van voor de bedijking, noch van resten van een dijk, noch van bewoning uit de Middeleeuwen. De kaart van Beckeringh uit 1781 lijkt aan te geven dat de Kruisweg en bewoning daarlangs pas omstreeks 1800 ontstaat. Tot die tijd lijkt het agrarische grond te zijn geweest en vond bewoning plaats op en direct naast de dijk of bij de kerk. Gezien de resultaten van het bureau-onderzoek en de veldgegevens lijkt het onwaarschijnlijk dat zich in het onderzoeksgebied archeologische resten bevinden. Gezien het voornemen huizen te bouwen op de onderzochte locaties, waarbij de bodem niet dieper dan 2 m wordt verstoord, is er geen bezwaar van archeologische aard om deze werkzaamheden uit te voeren. Er wordt aanbevolen het terrein vrij te geven voor de voorgenomen activiteiten.