In opdracht van AM Zeeland heeft Artefact! Advies en Onderzoek in Erfgoed in augustus 2017 een Inventariserend Veldonderzoek door middel van verkennende boringen uitgevoerd binnen onderzoeksgebied Othene Zuid Fase 4A in Terneuzen. AM Zeeland heeft het voornemen om Fase 4 tot en met 6 van nieuwbouwwijk Othene te ontwikkelen. Voorliggend onderzoek wordt uitgevoerd in het kader van de aanleg van wegcunetten en riolering binnen deelgebied Fase 4A en de daartoe vereiste omgevingsvergunning. Het onderzoeksgebied heeft een oppervlakte van circa 2 ha. en beslaat het zuidelijke deel van Fase 4. De geplande graafwerkzaamheden zullen uitgevoerd worden tot een diepte van maximaal 3 m –mv (1,8 m –NAP).
Tijdens het Inventariserend veldonderzoek werden binnen het onderzoeksgebied 24 boringen uitgevoerd tot een diepte van maximaal 4,40 m –mv en 3,75 m –NAP. Uit dit onderzoek is gebleken dat het geologisch verwachtingsmodel enigszins bijgesteld dient te worden. Volgens dit verwachtingsmodel komen binnen te huidig onderzoeksgebied 4 verschillende zones met een andere opbouw voor. Dit betreft een zone met geulafzettingen van het Laagpakket van Walcheren (Sluiskilafzettingen) op het Laagpakket van Wierden in een klein deel van het westen van het onderzoeksgebied (zone A); een zone met komafzettingen van het Laagpakket van Walcheren op oudere afzettingen van dit laagpakket (Westerschelde- op Sluiskilafzettingen) met daaronder Hollandveen en het Laagpakket van Wierden in het noorden van het onderzoeksgebied (zone B) en een zone met geulafzettingen van het Laagpakket van Walcheren op oudere afzettingen van dit laagpakket (Westerschelde- op Sluiskilafzettingen) die rusten op het Laagpakket van Wierden in het centrale en zuidelijke deel van het onderzoeksgebied (zone C). In het uiterste zuidoosten van het onderzoeksgebied ligt een zone met geulafzettingen van het Laagpakket van Walcheren (Westerscheldeafzettingen) op het Laagpakket van Wierden (zone D). Uit het uitgevoerde booronderzoek kon vastgesteld worden dat zich in het uiterste zuidoosten van het onderzoekgebied (zone D) inderdaad diep reikende geulafzettingen van het Laagpakket van Walcheren (Westerscheldeafzettingen) bevinden. De bovenzijde van het onderliggende Laagpakket van Wierden is hier weg geërodeerd. Voor de overige zones (A, B en C) is tijdens het booronderzoek een gelijkaardig profiel vastgesteld, bestaande uit geulafzettingen die bovenin over gaan op kwelderafzettingen. In geen van de boringen werden verlandingshorizonten vastgesteld die de begrenzing tussen de Sluiskil- en Westerscheldeafzettingen kunnen markeren. Er kon dan ook nergens een onderscheid gemaakt worden tussen beide niveaus. Slechts in twee boringen in zones A, B en C kon voldoende diep doorgeboord worden om het onderliggende Hollandveen en/of Laagpakket van Wierden vast te stellen. Dit betreft twee boringen in zone C. Hier is vastgesteld dat in deze zone nog resten van het Hollandveen bewaard zijn gebleven. Dit Hollandveen is geërodeerd, maar het onderliggende Laagpakket van Wierden is wel intact bewaard gebleven. Waar niet voldoende diep kon doorgeboord worden (zones A, B en de overige delen van zone C) is de geologische verwachting uit het bureauonderzoek (op basis van de geologische kaart) niet afdoende getoetst om deze bij te kunnen stellen en wordt de verwachting uit het bureauonderzoek gehandhaafd.
Tijdens het veldonderzoek werden in het Laagpakket van Walcheren in 14 boringen archeologische indicatoren aangetroffen. Zo werden in 11 boringen (gelegen in zones B, C en de westelijke rand van zone D) puinbrokjes aangetroffen die mogelijk verspoeld zijn maar die zo een indicatie vormen voor de aanwezigheid van een ten dele verspoelde vindplaats in de omgeving. Omdat, ondanks het vermoeden dat het hier verspoeld materiaal betreft, niet kan uitgesloten worden dat deze een archeologisch niveau vertegenwoordigen, hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan sporen van het landgebruik tijdens de bestaansperiode van de uithof van de abdij van Boudelo, wordt voor de zones rond deze boringen een middelhoge verwachting vastgesteld voor de Late Middeleeuwen.
Ter plaatse van boringen nr. 11 (zone C2 op afbeelding 6), is een niveau vastgesteld met puin en kiezels (op een diepte van 0,14 + tot 0,16 m –NAP). Deze zijn mogelijk ook verspoeld, al is de kans hier groter dat het hier een archeologisch niveau betreft Voor de zone rond deze boring geldt dan ook een hoge verwachting voor de Late Middeleeuwen. Ter plaatse van boring nr. 17 (zone C1 op afbeelding 6) werden op een diepte tussen 0,15 en 1,05 m –NAP (0,80 en 1,70 m –mv) verschillende grote fragmenten zachtgebakken baksteen aangeboord. Naar verwachting zijn deze puinresten in verband te brengen met de uithof van de abdij van Boudelo die tussen de 13e en het einde van de 16e eeuw in deze omgeving heeft gelegen en waarvan eerder resten werden vastgesteld ten westen van het huidig onderzoeksgebied. Ook de locatie van Zone A, bestaande uit boringen nr. 15 (ondiep gestuit op recent puin, waardoor de verwachting niet getoetst kon worden) en 16 (verschillende puinbrokjes aangetroffen tussen 0,65 m +NAP en 0,19 m +NAP, 1,05 m –mv tot 1,5 m –mv) geldt een hoge verwachting voor resten van de uithof.
Verder geldt voor verschillende delen van het onderzoeksgebied een bijkomende verwachting voor dieper gelegen niveaus (zijnde de Formatie van Koewacht (Midden-Paleolithicum), het Laagpakket van Singraven (Laat-Paleolithicum), het Laagpakket van Wierden (Finaal-Paleolithicum tot Midden-Neolithicum) en het Hollandveen) die in het kader van de geplande graafwerkzaamheden niet bedreigd worden. In Zone A, B, C en D betreft dit een middelhoge verwachting voor het niveau van de Formatie van Koewacht (Midden-Paleolithicum) vanaf circa 10-15 m –NAP/minimaal 10 m –mv en verder voor Zone A geen verwachting voor het Laagpakket van Singraven en Laagpakket van Wierden (Laat-Paleolithicum tot Midden-Neolithicum) en het Hollandveen Laagpakket (Laat-Neolithicum tot Romeinse Tijd); voor Zone B verder een middelhoge verwachting voor het opgaand pakket en een hoge verwachting voor de bovenzijde van Laagpakket van Singraven (Laat-Paleolithicum) en een hoge verwachting voor Laagpakket van Wierden (Finaal-Paleolithicum tot Midden-Neolithicum) vanaf circa 3 m –NAP/4 m -mv, een lage verwachting voor het opgaand pakket (Laat-Neolithicum tot Midden-IJzertijd) en een hoge verwachting voor de bovenzijde van het Hollandveen Laagpakket (Late-IJzertijd tot Romeinse Tijd) vanaf minimaal2,50 m –NAP/3,5 m -mv. In Zone C (inclusies C1 en C2) betreft dit verder een middelhoge verwachting voor het opgaand pakket en een hoge verwachting voor de bovenzijde van Laagpakket van Singraven (Laat-Paleolithicum), een hoge verwachting voor Laagpakket van Wierden (Finaal-Paleolithicum tot Midden-Neolithicum) vanaf circa 2,57 m –NAP (3,65 m –mv), een lage verwachting voor het opgaand pakket (Laat-Neolithicum tot Midden-IJzertijd) Hollandveen en geen verwachting voor de bovenzijde van het Hollandveen (Late-IJzertijd en Romeinse Tijd). In het geval van Zone D geldt geen andere verwachting anders dan de verwachting voor het Formatie van Koewacht.
