Veiligheid op en rond school wordt sinds 2006 actief door het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) gemonitord. In 2006 en 2008 is de monitor alleen in het voortgezet onderwijs afgenomen, in 2010, 2012, 2014, 2016 en 2018 ook in het primair onderwijs. De monitor levert niet alleen een landelijk beeld, maar ook schoollocaties krijgen een rapportage op schoolniveau waarmee ze het eigen veiligheidsbeleid kunnen toetsen en het veiligheidsklimaat kunnen monitoren.

De kern van de Veiligheidsmonitor bestaat uit vragenlijstonderzoek in de vorm van zeven enquêtes die worden gehouden in het V(S)O onder leerlingen, personeel, leidinggevenden en in het P(S)O onder leerlingen, personeel, leidinggevenden en ouders.

Alle schoollocaties in het primair en voortgezet onderwijs zijn benaderd voor deelname aan de monitor. Binnen een schoollocatie vindt geen verdere selectie plaats door de onderzoekers. Een schoollocatie heeft zelf een grote verantwoordelijkheid voor het opgeven van zoveel mogelijk respondenten en het laten invullen van de vragenlijsten. Door de onderzoekers wordt altijd aangeraden alle leerlingen, personeelsleden en leidinggevenden en in het PO ook de ouders te laten deelnemen. Een schoollocatie kan hierin echter zelf een andere afweging maken.